Giáo dục

¹ Yêu con không ngừng cho roi cho vọt,

mới trông vui được về tương lai của nó.

² Ai biết sửa dạy con, vì nó sẽ được hả hê;

giữa người quen biết, có thể tự hào.

³ Dạy con, làm kẻ thù cũng phải đâm ghen,

và vì con, trước mặt bằng hữu sẽ được vui sướng.

⁴ Cha nó mệnh một cũng như không chết,

vì đã để lại người khác y hệt như mình.

⁵ Sinh thời nó đã nếm biết niềm vui,

lúc mệnh một nó sẽ khỏi phiền.

⁶ Ðối với địch thù, nó để lại người báo phục.

Ðối với bạn hữu, có kẻ đền ơn.

⁷ Kẻ nuông con sẽ phải ràng rịt vết thương nó,

mỗi tiếng nó la khiến cho tơi bời lòng dạ.

⁸ Ngựa không trị, ngựa bất kham,

con nuông chiều, con ngỗ nghịch.

⁹ O bế con đi! Nó sẽ làm con phải khiếp,

giỡn chơi với nó, nó sẽ làm con ân hận.

¹⁰ Ðừng cười đùa với nó, kẻo mà chuốc lấy đớn đau,

và sau cùng, con phải nghiến răng.

¹¹ Ðừng cho nó tự quyền lúc còn trẻ,

nó có sơ suất, đừng có bỏ qua.

¹² Ðè đầu nó xuống lúc còn trẻ;

khi nó còn nhỏ, hãy quất ê sườn,

kẻo nó cứng đầu ngỗ nghịch với con,

và lòng con, vì nó, mà phải não nề thất vọng.

¹³ Hãy sửa dạy con, ách của nó hãy cho trịu xuống,

kẻo nó ngông cuồng ngẩng đầu chống lại ngươi.

 

Sức khỏe

¹⁴ Thà nghèo mà sởn sơ xương cốt,

hơn là giàu mà mang đòn trên xác.

¹⁵ Tôi chuộng thân thể lành mạnh hơn là vàng y,

và tinh thần sảng khoái hơn là châu ngọc.

¹⁶ Không giàu nào bằng cái giàu thân mình kiện tráng,

không phúc nào bằng cái phúc cõi lòng.

¹⁷ Thà chết còn hơn sống khổ,

và yên nghỉ ngàn thu hơn là bịnh tật kinh niên.

¹⁸ Của cải bày trước miệng đóng kín,

của cúng trưng ra trước thần tượng cũng vậy.

¹⁹ Tại sao lại cúng cho tà thần dân ngoại,

chúng chẳng ăn cũng chẳng ngửi?

Cũng vậy, người có của

mà không sao hưởng được kho tàng của nó.

²⁰ Cũng vậy người mà Chúa đuổi theo trừng trị,

nó trố mắt nhìn mà rên xiết,

như người yêm hoạn ôm gái tân mà than,

cũng như kẻ bất đắc dĩ mà làm điều phải.

 

Vui mừng

²¹ Ðừng buông hồn mặc cho sầu muộn,

chớ có hủy mình bởi những lo toan.

²² Cái vui cõi lòng, sự sống con người,

có hoan hỉ phàm nhân mới trường thọ.

²³ Hãy ủy lạo hồn con, hãy chấn khởi lòng con,

buồn bực hãy đuổi xa,

vì sầu muộn đã giết nhiều người,

và buồn bực chẳng sinh ích gì.

²⁴ Ghen tuông nóng giận làm tổn thọ,

sầu muộn làm già người trước tuổi.

²⁵ Lòng phơi phới, giấc ngủ như tiệc thịnh soạn,

bất cứ ăn gì cũng bổ.