Khôn khéo và đắn đo

¹ Với kẻ lớn, đừng tranh tụng,

kẻo con rơi vào tay nó.

² Với người có của, đừng kiếm chuyện,

kẻo nó cân nhắc xem con nặng nhẹ;

vì vàng đã làm hư hỏng nhiều người,

và làm xiêu vẹo lòng các vua chúa.

³ Với kẻ lắm mồm đừng cãi lẫy,

đừng chất củi trên đống lửa.

⁴ Ðừng giỡn với đứa ngu,

kẻo nó khinh thường tổ tiên ngươi.

⁵ Ðừng bêu nhục người đã hối lỗi,

hãy nhớ chúng ta hết thảy là lũ tội nhân.

⁶ Ðừng nhiếc người già lão,

vì giữa chúng ta, tuổi già cũng đã đến.

⁷ Ðừng mừng vì ai chết,

hãy nhớ hết thảy chúng ta sẽ phải chết.

 

Truyền thống

⁸ Ðừng lơ là huấn từ của hiền nhân,

hãy miệt mài, vào đạo huyền của họ.

Nhờ đó con sẽ học hỏi giáo huấn của họ,

để có địa vị trước hàng đầu mục.

⁹ Ðừng khinh bỏ truyền thống người già;

vì chính họ đã thụ giáo với cha ông;

nhờ đó con sẽ hấp thụ tinh khôn,

để khi cần đến có phương ứng đáp.

 

Khôn khéo

¹⁰ Ðừng khêu thêm than lò kẻ ác,

kẻo con bị cháy vì tàn lửa của nó.

¹¹ Ðừng nổi xung với đứa nhạo báng,

kẻo nó rình rập trước cửa miệng con.

¹² Với kẻ mạnh hơn con, con chớ cho vay;

con đã cho vay, hãy coi như mất.

¹³ Chớ bảo lãnh cho người khá giả hơn con,

nếu con đã mắc vào, hãy coi như mắc nợ.

¹⁴ Với quan tòa, đừng có kiện tụng;

nó sẽ xử phần hơn cho nó.

¹⁵ Với người táo tợn, đừng có đồng hành,

kẻo mà chuốc họa;

vì nó sẽ thẳng đường nó, nó đi

và con sẽ vong mạng bởi cái điên tàng của nó.

¹⁶ Ðừng chạm trán với người dễ óan,

đừng rong ruổi đường trường với nó;

vì với nó, đổ máu là việc nhẹ,

xa tầm tiếp cứu, nó diệt con đi.

¹⁷ Ðừng bàn việc với đứa khờ,

vì nó sẽ không thể giấu kín bí mật của con.

¹⁸ Trước mặt người lạ, đừng làm điều gì phải giữ kín,

vì con không biết sau cùng sẽ đẻ ra chuyện gì.

¹⁹ Ðừng thổ lộ tâm tình với bất cứ ai:

Kẻo làm tiêu mất hạnh phúc của con.