¹ Ai kính sợ Ðức Chúa sẽ không gặp tai ương,

có bị thử thách, họ cũng thoát khỏi.

² Người khôn thì không ghét bỏ Lề Luật,

còn kẻ giả hình giữ Lề Luật

thì cũng như con tàu giữa phong ba.

³ Người hiểu biết đặt trọn niềm tin nơi Lề Luật.

Ðối với họ, Lề Luật đáng tin

như lời sấm đối với người thỉnh vấn.

⁴ Phải nói gì, hãy chuẩn bị sẵn,

như thế, con sẽ được lắng nghe.

Hãy tổng hợp kiến thức của con trước khi ứng đáp.

⁵ Lòng dạ kẻ ngu đần ví tựa bánh xe.

Lý luận của nó như trục xe quay tít.

⁶ Kẻ ưa thích châm chọc bạn bè

khác nào con ngựa giống, nó vẫn hí..., dù người cỡi là ai.

 

Hoàn cảnh chênh lệch

⁷ Tại sao lại có ngày này trọng hơn ngày khác,

ánh sáng ngày nào mà chẳng do mặt trời?

⁸ Ấy là vì chúng đã được phân biệt

ngay trong tư tưởng của Ðức Chúa.

Người đã ấn định thời tiết và các ngày lễ khác nhau.

⁹ Có những ngày Người đề cao và thánh hoá,

cũng có những ngày Người kể vào số ngày thường.

¹⁰ Mọi người đều bởi đất,

cả A-đam cũng bởi đất mà được tạo thành.

¹¹ Do thượng trí, Ðức Chúa đã phân biệt kẻ này người nọ,

đã ấn định đường đời họ khác nhau.

¹² Kẻ thì được Người nâng cao và giáng phúc,

kẻ thì được Người thánh hoá và cho ở bên,

còn kẻ khác bị Người nguyền rủa và hạ xuống thấp,

lật nhào họ khỏi chỗ đứng của họ.

¹³ Như nắm đất thó anh thợ gốm cầm trong tay,

đàng nào nó cũng phải theo như anh muốn,

cũng vậy, con người ở trong tay Ðấng tạo thành,

Người sẽ trả cho ai nấy theo như Người thẩm định.

¹⁴ Có dữ thì cũng có lành, có chết thì cũng có sống.

Cũng thế, có người đạo hạnh thì cũng có kẻ tội lỗi.

¹⁵ Vậy hãy nhìn ngắm mọi công trình của Ðấng Tối Cao,

từng đôi một, công trình đối lại công trình.

¹⁶ Phần tôi, kẻ đến sau cùng, tôi cũng đã thức khuya,

như người đi mót đến sau thợ hái trái.

¹⁷ Nhờ phúc lộc Ðức Chúa, tôi đã theo kịp,

và, như mọi tay thợ, tôi đã chất nho đầy bồn.

¹⁸ Hãy hiểu cho rằng tôi vất vả đâu phải cho mình tôi,

nhưng còn cho tất cả những ai muốn thu thập kiến thức.

¹⁹ Xin hãy nghe tôi, thưa quý vị quan chức trong dân;

xin lắng tai để ý, thưa quý vị lãnh đạo cộng đoàn.

 

Sống tự lập

²⁰ Bao lâu con còn sống,

đừng để vợ con, anh em, bạn bè điều khiển con.

Ðừng trao của cải cho người khác,

kẻo rồi lại tiếc xót mà phải xin lại.

²¹ Bao lâu còn sống, còn chút hơi tàn,

đừng phó mặc thân con cho người nào bất cứ.

²² Vì thà để con cái nài xin con,

còn hơn con phải ngóng trông bàn tay chúng.

²³ Trong mọi việc con làm, hãy nắm quyền điều khiển,

đừng để thanh danh con bị lu mờ.

²⁴ Ðến ngày kết thúc cuộc đời, lúc con phải chết,

khi ấy hãy phân chia gia tài.

 

Nô lệ

²⁵ Cỏ rơm, roi đòn và đồ nặng phải chở, đó là phần của lừa.

Bánh mì, kỷ luật và công việc phải làm là phần của gia nhân.

²⁶ Dùng kỷ luật ép nó làm lụng, con sẽ được nghỉ ngơi.

Nếu nới tay với nó, nó sẽ tìm tự do.

²⁷ Ách và dây cương mới ghì được cổ lừa,

cực hình và những cuộc tra khảo

mới gò được đứa ở bất lương.

²⁸ Phải thúc nó làm việc kẻo nó ra lười biếng,

vì, "nhàn cư vi bất thiện."

²⁹ Hãy bắt nó làm những việc nó phải làm;

nó không tuân lệnh thì cùm chân nó lại.

³⁰ Nhưng đừng nghiệt ngã với bất cứ người nào,

và đừng làm gì trái lẽ phải.

³¹ Nếu con chỉ có một gia nhân, hãy coi nó như bản thân mình,

vì giá sở hữu nó là xương máu.

³² Nếu con chỉ có một gia nhân, hãy lấy tình anh em mà đối xử,

vì con cần nó như cần chính sự sống mình.

³³ Nếu vì con xử tệ mà nó bỏ trốn,

thì biết đường nào mà kiếm cho ra?