¹ Danh giá quý hơn của cải;

sự nể vì hơn bạc, hơn vàng.

² Kẻ giàu, người nghèo gặp nhau:

Cả hai, Yavê đã làm nên.

³ Người khôn thấy họa tai và ẩn mình

kẻ ngây ngô bất kể; chúng phải trả giá.

⁴ Phần thưởng của đức khiêm tốn là lòng kính sợ Yavê,

của cải, vinh dự và sự sống.

⁵ Chông gai và cạm bẫy trên đường kẻ vạy vò,

kẻ muốn giữ mạng sống mình thì xa lánh.

⁶ Tập tành đứa trẻ theo đường nó phải đi,

đến tuổi già, nó cũng chẳng lạc xa.

⁷ Người giàu chế ngự kẻ nghèo,

kẻ vay mượn làm tôi kẻ cho vay.

⁸ Kẻ gieo bất chính sẽ gặt họa tai,

và gậy cơn thịnh nộ của nó sẽ đập trên nó.

⁹ Người hiền từ sẽ được chúc phúc,

bởi nó ban bánh của mình cho người nghèo khó.

¹⁰ Hãy đuổi quân nhạo báng đi và cuộc cãi cọ sẽ ngừng,

tranh chấp và lăng nhục sẽ chấm dứt.

¹¹ Kẻ mến chuộng lòng dạ tinh sạch,

và kẻ có miệng duyên, được vua làm bầu bạn.

¹² Mắt Yavê bảo vệ sự hiểu biết,

nhưng Người xáo trộn lời lẽ của quân bội phản.

¹³ Kẻ lười nói: "Bên ngoài có sư tử,

ra đường, tôi sẽ chết mất!"

¹⁴ Miệng vợ kẻ khác như hố sâu,

kẻ Yavê ruồng rẫy sẽ rơi vào.

¹⁵ Ðiên dại dính liền với lòng dạ đứa trẻ,

roi vọt của giáo dục sẽ gỡ ra.

¹⁶ Áp bức kẻ nghèo là làm nó nên giàu,

cho người giàu có là làm nó ra khó.

 

III. Sưu Tập Lời Các Hiền Nhân

 

¹⁷ Lời hàng khôn ngoan.

Hãy lắng tai nghe các lời của ta,

và để lòng dạ vào những điều ta hiểu biết,

¹⁸ bởi con sẽ cảm thấy khoan khoái gìn giữ chúng trong lòng,

và cầm chắc trên môi miếng con.

¹⁹ Ðể con đặt tin tưởng nơi Yavê,

thì hôm nay, ta cũng sẽ huấn dục, cả con nữa.

²⁰ Ta đã chẳng viết cho con ba mươi chương

khuyên nhủ và hiểu biết,

²¹ để con được biết sự đích xác của những lời chân thật,

để con có thể tường trình một cách trung thực

cho kẻ sai phái con?

²² Ðừng bóc lột kẻ nghèo, vì nó nghèo

và đừng áp bức kẻ yếu thế nơi quyền môn,

²³ bởi Yavê sẽ biện hộ cho chúng

và sẽ cưỡng đoạt sự sống của những kẻ cưỡng đoạt chúng.

²⁴ Ðừng liên kết với kẻ nóng giận,

đừng đi với người nóng tính,

²⁵ kẻo con học đòi lề lối nó

và giăng bẫy hại sinh mạng con.

²⁶ Ðừng thuộc về hạng người ngoéo tay,

hạng bảo lãnh nợ nần;

²⁷ nếu con chẳng có gì trả,

người ta sẽ lấy cả giường con đang nằm.

²⁸ Con đừng xê dịch ranh giới cổ xưa

cha ông con đã đặt.

²⁹ Con thấy một người nhanh nhẹn trong công việc?

Nó sẽ đứng hầu hàng vua chúa

và chẳng chầu hầu phường vô danh tiểu tốt.