Lời tựa

¹ Bởi chưng đã có nhiều người tra tay diễn lại trình tự các biến cố đã thực hiện giữa chúng tôi, ² theo như các kẻ từ đầu đã chứng kiến và phục vụ cho Lời đã truyền lại cho chúng tôi, ³ thì tôi thiết nghĩ là sau khi đã quan sát mọi sự từ lâu một cách tường tận, cũng nên, thưa Ngài Thêôphilô, cứ tuần tự mà viết lại cho Ngài, ⁴ ngõ hầu Ngài được am tường rằng giáo huấn Ngài đã thụ lĩnh thực là chính xác.

 

I. Tin Mừng Thời Niên Thiếu

 

Truyền tin cho Zacarya

⁵ Số là vào những ngày thời Hêrôđê, vua xứ Yuđê, có vị tư tế tên là Zacarya, thuộc phiên thứ Abya, và vợ ông thuộc hàng nữ tử Arahôn, và tên bà là Êlisabet. ⁶ Cả hai đều là công chính trước mặt Thiên Chúa, đi đứng rập theo mọi điều răn giới luật của Chúa, vô phương trách cứ. ⁷ Nhưng ông bà lại không con, vì Êlisabet là người son sẻ hiếm hoi; vả chăng hai ông bà lại đã cao niên cả rồi.

⁸ Vậy xảy ra là một lần kia theo lượt của phiên thứ ông, ông được chấp lễ trước mặt Thiên Chúa, ⁹ chiếu theo tục lệ hàng tư tế, ông đã bắt thăm và trúng việc thượng hương, được vào thánh điện của Chúa. ¹⁰ Và đoàn thể của dân tất cả nguyện kinh bên ngoài trong giờ thượng hương.

¹¹ Thiên thần Chúa đã hiện ra cho ông, đứng bên hữu hương án. ¹² Và Zacarya thấy thế thì xao xuyến, kinh hải xâm nhập cả mình. ¹³ Nhưng thiên thần nói cùng ông: "Zacarya! đừng sợ, vì lời khấn nguyện của ngươi đã được nhậm và Êlisabet, vợ ngươi sẽ sinh cho một người con, và ngươi sẽ đặt tên nó là Yoan. ¹⁴ Ngươi sẽ mừng vui hoan hỉ; và lắm người sẽ được vui mừng vì việc nó sinh ra, ¹⁵ vì nó sẽ làm lớn trước mặt Chúa; rượu chua, chất say, không hề uống; từ trong lòng mẹ sẽ được đầy Thánh thần; ¹⁶ và sẽ đem nhiều con cái Israel trở về với Chúa, Thiên Chúa của chúng. ¹⁷ Nó sẽ đi trước mặt Người trong thần khí và quyền năng một Êlya, để hướng lòng dạ cha ông về với con cái, và kẻ ngỗ nghịch về lại ý nghĩ của hàng người công chính hầu dọn cho Chúa một dân chuẩn bị sẵn sàng". ¹⁸ Nhưng Zacarya đã thưa với thiên thần: "Sự ấy làm sao tôi biết được? Vì tôi đã già rồi và vợ tôi cũng đã cao niên". ¹⁹ Ðáp lại, thiên thần nói với ông: "Ta là Gabriel, kẻ chầu hầu trước mặt Thiên Chúa, ta đã được sai đến nói với ngươi và đem tin mừng này cho ngươi! ²⁰ Và này, ngươi sẽ phải làm thinh, không thể nói được nữa, cho đến ngày các điều ấy xảy ra, vì lẽ ngươi đã không tin các lời của ta, những lời đến thời đến buổi sẽ nên trọn".

²¹ Dân ngong ngóng đợi Zacarya, và lấy làm lạ sao ông hoãn lại lâu thế trong thánh điện. ²² Lúc ra, ông không thể nói với họ nữa, và người ta biết là ông đã thị kiến trong thánh điện. Còn ông thì chỉ ra hiệu cho họ và vẫn phải câm.

²³ Khi những ngày thánh vụ của ông đã mãn, ông đi về nhà. ²⁴ Sau những ngày ấy, Êlisabet vợ ông đã thụ thai, và bà đã ẩn mình năm tháng, mà rằng: ²⁵ "Ấy Chúa đã làm cho như thế! vào thời Người khấng cất nỗi hổ nhục của tôi giữa người đời!"

Truyền tin cho Ðức Maria

²⁶ Tháng thứ sáu, thiên thần Gabriel được Thiên Chúa sai đến một thành xứ Galilê, tên là Nazaret, ²⁷ tới cùng một trinh nữ đã đính hôn với một người tên là Yuse, thuộc nhà Ðavít, và tên trinh nữ là Maria. ²⁸ Vào nơi bà ở, thiên thần nói: "Vui lên! Hỡi Ðầy ơn phúc! Chúa ở cùng người!" ²⁹ Nhưng lời đó đã làm bà xao xuyến lắm, và bà suy tính lời chào đó có nghĩa gì. ³⁰ Và thiên thần nói với bà: "Maria, đừng sợ! vì người đã đắc sủng nơi Thiên Chúa. ³¹ Và này, nơi lòng dạ, người sẽ thụ thai, và sinh con, và người sẽ gọi tên Ngài là Yêsu. ³² Ngài sẽ làm lớn, và được gọi là Con Ðấng Tối cao, và Chúa Thiên Chúa sẽ ban cho Ngài ngai Ðavit cha Ngài; ³³ và Ngài sẽ làm vua trên nhà Yacob cho đến đời đời, và vương quền của Ngài sẽ vô cùng vô tận!" ³⁴ Maria thưa với thiên thần: "Ðiều ấy sẽ làm sao được? vì việc phu thê tôi không nghĩ đến!" ³⁵ Ðáp lại, thiên thần nói với bà: "Thánh thần sẽ đến trên người, và quyến năng Ðấng Tối cao trên người rợp bóng; bởi thế mà trẻ sắp sinh sẽ được gọi là Thánh, là Con Thiên Chúa! ³⁶ Kìa Êlisabet trong hàng thân thích của người cũng đã mang thai con lúc tuổi đã già, cái thai nay đã là sáu tháng nơi một kẻ đã từng mang tiếng là son sẻ hiếm hoi! ³⁷ Vì với Thiên Chúa, nào có gì lại là không có thể!" ³⁸ Maria mới nói: "Này tôi là tá Chúa, xin hãy thành sự cho tôi theo lời Ngài!"

Và thiên thần đã từ giã bà đi ra.

Ði thăm Êlisabet

³⁹ Trong những ngày ấy, chỗi dậy, Maria đon đả ra đi lên miền sơn cước, đến một thành xứ Yuđa: ⁴⁰ bà vào nhà Zacarya và chào Êlisabet. ⁴¹ Và xảy ra là thoạt Êlisabet nghe lời Maria chào, thì hài nhi nhảy mừng trong dạ mẹ; và Êlisabet được đầy Thánh thần, ⁴² mà thốt lên một tiếng kêu lớn và nói: "Trong nữ giới, có người là diễm phúc! Và đáng chúc tụng thay hoa quả lòng người! ⁴³ Và bởi đâu tôi được thế này, là mẹ Chúa tôi đến với tôi? ⁴⁴ Vì này thoạt tiếng người chào vừa đến tai tôi, thì hài nhi trong dạ tôi nhảy mừng. ⁴⁵ Phúc cho người, là kẻ đã tin rằng viên thành sẽ đến cho mọi điều Chúa truyền phán dạy cho người!"

⁴⁶ Và Maria nói:

Hồn tôi tôn dương Chúa

⁴⁷ và thần khí tôi nhảy mừng Thiên Chúa,

Cứu Chúa của tôi,

⁴⁸ vì người đã đoái nhìn thân phận mọn hèn

tớ nữ của Người.

Này từ đây mọi người sẽ khen tôi có phúc,

⁴⁹ Vì Ðấng quyền năng đã làm cho tôi những điều cao cả.

Danh người là Thánh

⁵⁰ Và lòng nhân nghĩa của Người suốt đời nọ đến đời kia

trên những kẻ kính sợ Người.

⁵¹ Người đã ra oai sức mạnh cánh tay người,

làm cho tan tác kẻ kiêu căng lòng trí.

⁵² Hạ kẻ quyền năng khỏi ngôi báu và suy tôn những người khiêm nhượng.

⁵³ Ðói khó Người cho no phỉ sự lành, giàu sang Người xua đuổi về không.

⁵⁴ Người đã đáp cứu Israel tôi tá Người, bởi nhớ lại tình nhân nghĩa,

⁵⁵ - như Người đã phán với tổ tiên chúng ta - hứa cho Abraham và dòng dõi cho đến muôn đời".

⁵⁶ Maria đã lưu lại với Êlisabet chừng ba tháng, rồi trở về nhà.

Yoan sinh ra

⁵⁷ Mãn thời thai nghén, đến buổi lân bồn, Êlisabet đã sinh con. ⁵⁸ Láng giềng và thân thích nghe biết Chúa đã xử rất nhân hậu với bà thì họ đều chung vui với bà.

⁵⁹ Và ngày thứ tám họ đến làm phép cắt bì cho con trẻ, và họ muốn lấy tên cha là Zacarya mà gọi em. ⁶⁰ Nhưng mẹ em lên tiếng nói: "Không! Song nó sẽ được gọi là Yoan!" ⁶¹ Họ nói với bà: "Nào có ai trong thân thích bà mang tên đó!" ⁶² Họ mới cố làm hiệu cho người cha, xem ông muốn gọi em làm sao. ⁶³ Ông xin tấm bảng mà viết rằng: "Yoan là tên nó!" và mọi người đều bỡ ngỡ. ⁶⁴ Tức khắc miệng lưỡi ông mở ra và ông tuyên lời ngợi khen Thiên Chúa. ⁶⁵ Láng giềng hết thảy phát sợ; và hết các việc đã đồn thổi ra khắp vùng sơn cước Yuđê. ⁶⁶ Và mọi người nghe biết đều để tâm, nghĩ rằng: "Vậy thì con trẻ sẽ thế nào?" Vì thật có tay Chúa trên trẻ ấy.

⁶⁷ Còn Zacarya thân phụ em được đầy Thánh thần, thì nói tiên tri rằng:

⁶⁸ Chúc tụng Chúa, Thiên Chúa của Israel vì Người đã thăm viếng và cứu chuộc dân Người,

⁶⁹ Người đã làm chỗi dậy cho ta uy cứu độ, trong nhà Davit tôi tớ Người,

⁷⁰ Như Người đã phán nhờ miệng chư thánh, các tiên tri từ muôn thuở,

⁷¹ nguồn cứu độ khỏi quân thù ta, khỏi tay mọi kẻ ghét ta.

⁷² Trọn bề nhân nghĩa với tổ tiên chúng ta, và nhớ lại giao ước thánh của Người,

⁷³ lời nguyền đã thề với Abraham cha chúng ta,

để cho ta ⁷⁴ hết khiếp sợ, thoát tay địch thù, được thờ phượng Người ⁷⁵ trong thánh thiện và công minh trước mặt Người, mọi ngày đời ta.

⁷⁶ Hài nhi, con ơi, con sẽ được gọi là tiên tri của Ðấng Tối cao, vì con sẽ đi trước mặt Chúa, dọn lối cho Người,

⁷⁷ để ban cho dân Người biết ơn cứu độ, bởi ơn tha thứ các tội khiên,

⁷⁸ nhờ lòng Thiên Chúa chúng ta chạnh thương nhân nghĩa làm cho Thái dương từ cao xanh khấng viếng thăm ta,

⁷⁹ sáng soi những kẻ ngồi trong tối tăm bóng chết, và hướng chân ta thẳng đường bình an".

⁸⁰ Còn hài nhi thì lớn dần, nên dũng mạnh về thần khí, và lưu lại nơi hoang tịch, cho đến ngày thụ mệnh đến với Israel.