Chương 3 => 2 Macabê | Kinh Thánh Cựu Ước (Bản dịch Việt Ngữ của Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn, CSsR.)
III. Truyện Hêliôđôrô
Hêliôđôrô đến Yêrusalem
1 Trong khi Thành thánh được an cư thái bình, và luật lệ được giữ trọn hảo nhờ lòng đạo đức gớm ghét sự dữ của thượng tế Ônya, 2 thì ngay cả các vua cũng tôn kính Nơi (thánh), và trọng đãi Ðền thờ bằng những đồ cúng gửi rất hậu, 3 đến đỗi Sêlêukus, vua Á châu đã trích lợi tức riêng mà đài thọ mọi chi phí liên can đến việc phụng thờ tế lễ. 4 Một người kia tên là Simon, thuộc chi tộc Bilga, được bổ làm đổng lý Ðền thờ, đã có chuyện lủng củng với thượng tế về việc quản lý thị trường thành phố. 5 Bởi y không thể thắng nổi Ônya, y đã đến gặp Apôllônius người Tarsô, bấy giờ đang làm thống tướng vùng Koilê-Syri và Phênikia, 6 và mách rằng kho quĩ ở Yêrusalem đầy ắp của cải, nhiều không thể tả, đến đỗi những món tiền bạc ấy thật vô phương đếm xuể, mà lại không thuộc ngân quĩ tế tự, nên có thể bắt phải đặt dưới quyền vua. 7 Apôllônius đã đi yết kiến vua và tỏ cho vua biết về những của cải người ta đã tiết lộ cho ông. Vua đã chỉ định Hêliôđôrô, quan đầu triều, và trao thư mà sai đi liệu việc sang đoạt những của cải nói trên. 8 Lập tức Hêliôđôrô lên đường lấy lẽ là đi kinh lý các thành vùng Koilê-Syri và Phênikia nhưng kỳ thực là để thi hành dự định của vua. 9 Ðến Yêrusalem, ông đã được thượng tế và thành phố đón tiếp nồng hậu. Ông đã trình bày về việc người ta đã tiết lộ và tỏ cho biết vì lẽ gì mà mình có mặt; đoạn ông hỏi: "sự thể có thật như vậy không?" 10 Thượng tế mới phân trần rằng đó là của gởi do những mẹ góa con côi, 11 và một phần là của Hyrkanos, con của Tôbya, một nhân vật có địa vị rất cao - và trái với điều tên vô đạo Simon kháo láo, tất cả bạc chỉ có 400 tạ, và vàng 200 tạ; 12 vả lại làm thiệt hại những người đã tin cậy vào tính cách linh thánh của nơi này và sự tôn nghiêm bất khả xâm phạm của ngôi Ðền thờ cả thế giới đều kính trọng, là điều tuyệt nhiên không thể được.
Cả thành náo động
13 Nhưng Hêliôđôrô, nhân vì các lịnh ông đã lĩnh nơi vua, quả quyết là tiền của ấy nhất thiết phải tịch thu sung vào ngân quĩ hoàng triều. 14 Vào ngày ông định, ông đã vào để thi hành việc thanh tra của cải ấy; khắp cả thành, dân đâu cũng hồi hộp không ít. 15 Các tư tế, trong lễ phục, vật mình trước tế đàn kêu lên Trời với Ðấng đã ra luật về của gởi, xin Người bảo toàn nguyên vẹn các của ấy cho những người đã gởi. 16 Cứ nhìn thấy dung mạo thượng tế mà thôi cũng phải cảm thấy lòng mình đau nhức, vì dáng vẻ và màu da quá biến đổi của ngài đã lộ ra cả mối lo ấu nơi tâm hồn. 17 Châu thân con người ấy chỉ là sợ hãi run rẩy lênh láng khắp mình làm cho ai cũng thấy tỏ được nỗi đau thương canh cánh trong lòng. 18 Từ trong các nhà, người ta đổ xô ra đoàn đoàn lũ lũ để tất cả cùng nhau dâng lời khẩn nguyện, nhân vì sự khinh mạng sắp giáng xuống trên Nơi Thánh. 19 Các phụ nữ, thắt bao bị dưới vú, tràn ra các ngả đường, những thiếu nữ kín cổng cao tường cũng ùa chạy ra cổng, kẻ trên tường thành, người cúi mình ra cửa sổ. 20 Hết thảy họ giang tay lên trời kêu lên lời khấn vái. 21 Ðáng chạnh thương thay tất cả đoàn lũ rạp mình xuống la liệt với vị thượng tế rất đỗi âu lo hồi hộp. 22 Vậy trong khi họ kêu lên Chúa toàn năng xin Người bảo toàn nguyên vẹn và một các chắc chắn các của gởi ấy cho những người đã ký thác, 23 thì Hêliôđôrô ra tay thi hành điều đã quyết định.
Hêliôđôrô bị phạt và tỉnh ngộ
24 Nhưng ngay tại chỗ, đang khi ông đã có mặt bên kho báu với quân hộ vệ, thì Chúa tể các thần thiêng, vua mọi quyền năng, đã làm một việc hiển linh lớn lao, khiến cho mọi người đã cả dám đi vào bị quyền phép Thiên Chúa đánh phạt: Người đờ, sức bại. 25 Trước mắt chúng hiện hình một con ngựa có người cỡi vẻ đáng kính sợ, mình ngựa trang sức yên cương tuyệt mỹ, con ngựa hung hăng chồm tới dậm hai móng trước trên mình Hêliôđôrô. Người cỡi ngựa dường như có binh giáp bằng vàng. 26 Hai thanh niên khác cũng hiện ra cho ông, sức mạnh phi thường, sáng đẹp tuyệt mỹ, y phục sặc sỡ; chia nhau đứng hai bên ông; họ đánh ông liên hồi, giáng đòn xuống trên ông vùn vụt. 27 Bỗng dưng, ông nhào xuống đất và tối sầm bao phủ mình ông, nên người ta đã vực ông dậy mà đặt trên cáng; 28 Ông là kẻ vừa đây với đám tháp tùng và tất cả đội hộ vệ, đã vào kho báu nói trên; người ta đã phải khiêng ông ra, vô phương tự cứu giúp mình; còn mọi người thì đã nhận thấy hiển nhiên quyền năng Thiên Chúa.
29 Trong khi ông bị quyền năng Thiên Chúa đánh cho nằm sóng sượt cấm khẩu, mất mọi hy vọng thoát nạn, 30 thì những người kia chúc tụng Chúa, Ðấng làm rạng vinh Nơi (Thánh) của Người; và Ðền thờ vừa một ít trước chỉ đầy những kinh hãi và xôn xao, thì lại mãn đầy hân hoan vui sướng sau khi Chúa toàn năng đã hiển linh. 31 Có ít người trong các bạn của Hêliôđôrô vội vàng xin Ônya khẩn cầu với Ðấng tối cao và cứu sống người nằm liệt gần trút hơi thở cuối cùng.
32 Sợ rằng vua nghi cho người Dothái đã bày ác kế hại Hêliôđôrô, thượng tế đã dâng tế lễ xin cho người ấy được bình phục. 33 Ðang lúc thượng tế dâng lễ tạ tội, cũng những thanh niên ấy vận cũng thứ y phục ấy lại hiện ra cho Hêliôđôrô, và đứng nói: "Ngươi phải tạ ơn thượng tế Ônya thật nhiều, vì bởi ngài mà Chúa đã ban lại cho ngươi được sống. 34 Và ngươi đã bị Trời phạt đánh đòn, ngươi hãy loan báo cho mọi người biết uy quyền lớn lao của Thiên Chúa". Nói đoạn, họ biến mất.
35 Sau khi đã dâng lên Chúa lễ tế và đã khấn vái rất lâu với Ðấng đã ban cho ông được sống, Hêliôđôrô từ tạ Ônya và đã cùng với bộ hạ về lại với vua. 36 Ông đã chứng thực với hết mọi người về những việc của Thiên Chúa chí đại ông đã được trông thấy nhãn tiền. 37 Và khi vua hỏi Hêliôđôrô ai là người có đủ tư cách để được sai đi Yêrusalem lần nữa, thì ông đáp: "38 Nếu ngài có địch thù hay tên nào đối nghịch với chính quyền, ngài hãy phái y đến đó và ngài sẽ đón y về ăn đòn nhừ tử, giả như y còn sống thoát mà về, vì thực có quyền phép Thiên Chúa quanh nơi ấy. 39 Quả thế Ðấng có dinh trướng hoằng thiên hằng trông nom và bảo vệ nơi ấy, Người đánh đòn và tru diệt những ai lai vãng mà có ác ý". 40 Truyện về Hêliôđôrô và về kho báu được bảo vệ đã xảy ra như thế.