V. Cuộc Khởi Nghĩa Vì Ðạo Của Yuđa Macabê

 

Yuđa ra bưng biền

¹ Yuđa Macabê và các thuộc hạ len lỏi trộm vụng vào các làng chiêu mộ thân thích và những ai kiên trì trong đạo Dothái, lôi kéo thâu họp lại được lối 6000 người. ² Họ kêu khấn xin Chúa nhìn đến dân bị mọi người chà đạp, chạnh thương Ðền thờ bị các người vô đạo làm ra uế tục, ³ trắc ẩn đối với thành đã bị phá hủy hầu bị san bằng, và đoái nghe (tiếng) máu kêu cứu với Người, ⁴ (xin Người) nhớ đến những vụ tàn sát trẻ thơ một cách phi pháp, và hạch tội những lời lộng ngôn xúc phạm đến Danh Người. ⁵ Một khi Macabê có binh đội chỉnh tề, thì ông đã nên vô địch đối với các dân tộc, vì Chúa đã đổi giận ra tình thương xót. ⁶ Thình lình xông đến, ông đốt thiêu các thành, các làng, và chiếm lấy những yếu điểm, ông đã làm cho số địch thương vong không phải ít. ⁷ Trong các cuộc xung kích như thế, cách riêng ông lợi dụng lấy đêm làm tay trợ lực. Và tiếng đồn về tài anh dũng của ông đã lan ra khắp xứ.

 

Nikanor và Gorgias xuất chinh

⁸ Philip nhận thấy người đó cứ dần dà tiến mạnh và năng đạt được thành công hơn, thì đã viết thư cho Ptôlêmê, thống tướng các vùng Koilê-Syri và Phênikia xin tiếp cứu việc vua. ⁹ Ông này vội vàng chỉ định Nikanor con của Patroklê thuộc hàng thân hữu bậc nhất (của vua) và cấp cho không dưới 2 vạn binh thuộc hạ mà sai đi để tru diệt tất cả giống nòi Dothái; kèm theo Nikanor, ông còn đặt tướng Gorgias một người lão luyện về binh nghệ. ¹⁰ Nikanor trù tính có thể bán tù binh Dothái mà trả 2000 tạ bạc cống thuế nhà vua mắc với người Rôma. ¹¹ Lập tức y sai đem đến các thành duyên hải, lời mời tới mua nô lệ Dothái, hứa sẽ để cho họ 90 nô lệ 1 tạ bạc, không ngờ đến hình phạt do Ðấng toàn năng sẽ giáng xuống trên y sau đó.

¹² Yuđa bắt được tin Nikanor xâm lược, ông đã thông báo cho bộ hạ là quân địch đã có mặt: ¹³ Những quân hèn nhát, những kẻ không tin vào sự công phạt của Thiên Chúa trốn chạy đào ngũ. ¹⁴ Còn những người khác thì bán sạch những gì còn lại và một trật khẩn xin Chúa giựt thoát những kẻ Nikanor vô đạo, đã bán rồi trước khi giáp chiến: ¹⁵ Nếu không phải vì họ, thì ít là vì các giao ước kết với tổ tiên họ, và vì Danh tôn nghiêm cao cả của Người đã được kêu khẩn trên họ. ¹⁶ Macabê tập họp lại bộ hạ của ông số chừng 6000 người; và ủy lạo họ đừng để địch quân áp đảo, đừng sợ các dân tộc đoàn lũ đông đảo bất công kéo đến đánh họ, nhưng hãy can đảm chiến đấu, ¹⁷ trước mắt có sự lăng mạ chúng đã phi pháp phạm đến Nơi Thánh, những cực hình của thành bị nhạo cười, lại còn những phong tục cổ truyền bị phế hủy: "¹⁸ Các kẻ ấy, ông nói, cậy vào khí giới và sức táo bạo, còn chúng ta, chúng ta cậy vào Thiên Chúa toàn năng, Ðấng có thể trong nháy mắt triệt hạ những kẻ đến đánh ta và tất cả thế gian". ¹⁹ Ông doãn lại cho họ nghe những ơn phù hộ đã xảy đến cho tổ tiên, (như) việc xảy ra thời Sennakêrib, làm sao 185000 người đã tiệt vong, ²⁰ (như) trận chiến ở vùng Babilon đánh với quân Galat, khi mà những người xung trận chỉ có 8000 tất cả, cộng thêm 4000 người Makêđônia; người Makêđônia lâm bĩ, thì 8000 người kia đã tiêu diệt 12 vạn quân địch, nhờ sự tiếp viện đến bởi Trời và họ đã bắt được lợi phẩm một đống lớn.

²¹ Nhờ các lời lẽ ấy, ông đã làm cho quân phấn khởi và sẵn sàng chết vì luật lệ và tổ quốc; rồi ông chia đạo binh làm bốn ²² và đặt anh em ông chỉ huy mỗi đạo, Simon, Yuse và Yônatan, đặt dưới quyền mỗi người 1500 quân; ²³ ngoài ra (ông truyền cho) Esđra đọc sách Thánh và ra khẩu lệnh: "Thiên Chúa phù trợ!" Ông chỉ huy cơ binh thứ nhất và xông đánh Nikanor. ²⁴ Bởi có Ðấng toàn năng trợ chiến với họ, họ đã hạ sát hơn 9000 quân địch, và đánh cho đại đa số trong đạo binh của Nikanor bị thương, què quặt, và bắt mọi người khác phải chạy trốn. ²⁵ Họ đã đoạt lấy tiền bạc của những người đến để tậu mua chính mình họ. Sau khi đã truy nã chúng khá lâu, họ đã lui về, vì thì giờ bắt buộc, ²⁶ vì đó là chiều áp ngày Hưu lễ; vì lẽ đó họ đã không kéo dài việc truy kích chúng. ²⁷ Thâu khí giới và lột chiến phẩm trên địch thù xong, họ lo cử hành Hưu lễ, mà chúc tụng và tán tạ Chúa, Ðấng đã cứu thoát họ và định bắt đầu thi thố lòng lân mẫn của Người ra trong ngày ấy. ²⁸ Sau Hưu lễ, họ đã chia một phần chiến quả cho những người đã bị hành tội, cho các bà góa và trẻ mồ côi, còn họ và con cái họ thì chia nhau những gì còn lại. ²⁹ Làm thế xong, họ tổ chức một buổi kỳ đảo chung, và khẩn xin Chúa nhân từ (nguôi giận) làm hòa với các tôi tớ của Người.

 

Timôthê và Bakkhiđes thất trận

³⁰ Ðấu với bộ hạ của Timôthê và Bakkhiđes, họ đã giết được hơn 2 vạn địch, đã bắt và hoàn toàn làm chủ được những thành lũy cao ngất; họ đã chia nhau rất nhiều chiến quả, hai phần đồng đều, (một phần) cho chính họ, (một phần) cho những kẻ đã bị hành tội và cô nhi quả phụ và cả những người già lão. ³¹ Thâu khí giới lại, họ đã cẩn thận đem cất vào những yếu điểm; các các chiến phẩm khác họ đã đem về Yêrusalem. ³² Họ đã giết viên tù trưởng trong quân của Timôthê, một người rất độc ác và đã gây hại nhiều cho người Dothái. ³³ Trong khi họ mừng lễ thắng trận ở quê quán họ, họ đã thiêu sống những kẻ đã đốt thánh môn và đã cùng Callisthênê trốn vào một cái nhà nhỏ; và như vậy chúng đã lĩnh lấy công lênh đích đáng với lòng vô đạo của chúng.

 

Nikanor trốn chạy

³⁴ Còn tên đại ác Nikanõ, kẻ đã dẫn 1000 lái buôn đến mua bán người Dothái, ³⁵ y đã bị đốn đời do Thiên Chúa phù trợ bởi những người y kể là đốn mạt nhất; y đã phải vất bỏ y phục lộng lẫy, mà lủi thủi một mình trốn qua đồng ruộng như tên nô lệ trốn chủ, và nhờ số may lạ chừng, mới về đến Antiôkia, sau khi đạo binh tan rã. ³⁶ Và kẻ đã tự phụ thành công bán tù binh bắt ở Yêrusalem để nộp cống thuế cho người Rôma đã phải tuyên bố người Dothái có một Ðấng trợ chiến và như vậy người Dothái không thể bị thương tích một khi họ tuân theo Luật lệ Người truyền.