VII. Chiến Ðấu Với Nikanor

 

Alkimos cầu cạnh

¹ Sau một thời gian là 3 năm, tin đồn tới nhóm của Yuđa là Ðêmêtrius con của Sêlêukus đã đổ bộ ở hải cảng Tripoli với đạo quân hùng hậu và đoàn chiến thuyền, ² và đã thu phục được cả vùng sau khi đã cho thủ tiêu Antiôkhô và quan giám hộ là Lysias. ³ Có người kia là Alkimos, nguyên là thượng tế, nhưng vào thời phân tranh, y đã cố tình thông đồng uế tạp, nên nhận biết là dù sao y không có cách nào thoát mạng, hay còn có thể lên lại Tế đàn thánh. ⁴ Y mới đến yết kiến vua, lối năm 151, và đem dân vua một triều thiên vàng với nhành vạn tuế, và ngoài ra còn thêm những nhánh ôliu thường lệ của Ðền thờ; nhưng ngày ấy, y đã ở yên.

⁵ Chụp lấy cơ hội lợi cho sự điên rồ của y, là khi y được triệu mời đến hội đồng cơ mật và được hỏi han về thái độ và dự định của người Dothái, y đã đáp lại: "⁶ Những kẻ giữa người Dothái được gọi là Khasiđim, dưới quyền lãnh đạo của Yuđa Macabê, là lũ hiếu chiến và phiến loạn; chúng không để cho đế quốc yên được. ⁷ Do đó thần đã bị tước mất vinh dự tổ truyền, thần muốn nói là chức thượng tế. Bây giờ thần đến đây, ⁸ trước hết vì thành thật quan tâm đến quyền lợi của hoàng đế, thứ đến là nhắm vào phần ích của dân nước chúng tôi, vì do bởi sự điên cuồng mất trí của những kẻ vừa nói trên, toàn thể nòi giống chúng tôi đã phải khổ không vừa. ⁹ Mỗi điều này, tâu hoàng thượng, khi ngài đã minh đạt, xin ngài quan phòng sao cho xứ sở và nòi giống chúng tôi đang bị đe dọa được nhờ, chiếu lòng nhân đạo của ngài hằng niềm nở tiếp đón mọi người; ¹⁰ vì bao lâu Yuđa còn đó, thì không thể nào có được yên hàn".

¹¹ Y nói như thế xong, thì các thân hữu khác (của vua), bởi sẵn lòng tị hiềm đối với Yuđa, liền vội vàng khêu thêm lửa giận của Ðêmêtrius. ¹² Lập tức ông chỉ định Nikanor quan cai binh tượng, bổ nhiệm ông làm tướng trên Yuđê và sai đi ¹³ với lịnh là phải diệt cho được Yuđa, giải tán phe ông, và an chức Alkimos làm thượng tế Ðền thờ chí đại. ¹⁴ Dân ngoại ở Yuđê đã phải trốn tránh Yuđa, liền ùa theo Nikanor đàn đàn lũ lũ, tưởng rằng tai họa đến cho Dothái sẽ là vận may cho mình.

 

Nikanor kết thân với Yuđa

¹⁵ Nghe biết Nikanor đến và các dân tộc tấn công mình, (người Dothái) đã rắc đất trên mình, mà khẩn xin Ðấng đã thiết lập dân của Người cho đến đời đời, và đã hằng hiển linh hộ vực phần cơ nghiệp của Người. ¹⁶ Ðoạn theo lịnh của người lãnh đạo, tức khắc họ đã rời khỏi đó và đến giao chiến với địch ở làng Ðessau. ¹⁷ Simon anh của Yuđa đã đấu với Nikanor, nhưng vì địch ập đến thình lình, nên ông đã thất thế ít lâu. ¹⁸ Nhưng tuy vậy Nikanor cũng đã nghe biết chí anh hùng của những người theo Yuđa và khí phách của họ khi chiến đấu vì tổ quốc, nên ông ngại không muốn kết liễu cuộc phân tranh bằng đổ máu. ¹⁹ Vì thế ông đã phái Pôsiđônius, Thêôđôtô và Mattathya đến giơ tay và bắt tay.

²⁰ Khi đã cứu xét các đề nghị ấy đầy đủ hơn, vị lãnh đạo đã thông tri cho bá quân biết; và bởi mọi người đều biểu đồng tình, nên hiệp đồng đã được y nhận. ²¹ Hai bên đã định ngày mật đàm ở một nơi; mỗi bên cho tiến lại một xa giá, và người ta đặt ghế. ²² Yuđa cắt quân khí giới sẵn sàng nơi các yếu điểm, phòng ngừa địch bất thần trở mưu gian. Nhưng cuộc đàm phán đã diễn ra trong tình hòa hợp. ²³ Nikanor đã lưu lại ở Yêrusalem và đã không làm gì thất lễ; ông lại đã giải tán những người đã đàn lũ kéo đến với ông. ²⁴ Ông đã cầm Yuđa lại với ông luôn, cảm thấy có thanh khí với con người ấy. ²⁵ Ông khuyên Yuđa lấy vợ, sinh con; và Yuđa đã lấy vợ và hưởng được an nhàn và cuộc sống bình thường.

 

Alkimos gieo hấn

Nikanor đe dọa Ðền thờ

²⁶ Alkimos nhận thấy mối tương đắc giữa họ, thì đã lấy một bản hiệp đồng mà đến yết kiến Ðêmêtrius và thưa rằng Nikanor bất đồng chính kiến, và đã chỉ định Yuđa, một tên phản loạn với đế quốc, làm (quân hữu) hậu bổ. ²⁷ Vua đã xung giận và bởi tên đại ác đó gièm pha xúi giục, ông đã thư cho Nikanor phán bảo là ông không bằng lòng về các hiệp đồng và truyền phải bắt trói Macabê giải nạp về Antiôkia.

²⁸ Tin ấy đến nơi, Nikanor rụng rời, ông lấy làm cực lòng là phải vi phạm thỏa ước với một người hoàn toàn vô hại. ²⁹ Nhưng vì không được trái lịnh vua, nên ông rình dịp thuận lợi mà dùng mưu lược hoàn thành việc ấy. ³⁰ Macabê nhận thấy Nikanor đối xử với mình đã ra gắt gỏng và tỏ ra thô lỗ trong những cuộc tiếp xúc thường lệ; ông hiểu là sự gắt gỏng ấy báo hiệu một sự chẳng lành nên ông đã thâu một ít người phe ông mà trốn mặt Nikanor. ³¹ Ông này biết mình đã bị Yuđa chơi xỏ một cách thẳng thắn, thì tới Thánh Ðiện chí đại, đang lúc các tư tế dâng lễ theo tục lệ, mà truyền phải nộp người ấy. ³² Họ đã thề mà nói không biết người bị truy nã hiện ở đâu; ³³ Nikanor giơ tay phải chỉ Ðiện thờ mà thế: "Các ngươi mà không bắt trói Yuđa nộp cho ta, ta sẽ cho am Thần này ra bình địa; ta sẽ đập tế đàn và dựng ở đây một ngôi đền tráng lệ kính Ðionysos". ³⁴ Nói thế rồi, ông bỏ đó đi ra. Các tư tế giang tay lên trời, kêu khẩn Ðấng hằng chiến đấu cho dân tộc chúng ta, họ nói: "³⁵ Lạy Chúa vạn vật, Người không cần một sự gì, nhưng đã khấng cho có Ðiện thờ nơi ngụ của Người ở giữa chúng tôi. ³⁶ Vậy nay, lạy Chúa, Ðấng thánh trên mọi sự thánh, xin gìn giữ vô tì ố luôn mãi ngôi nhà vừa mới được thánh tẩy này".

 

Cái chết của Razis

³⁷ Người kia (tên) là Razis trong hàng kỳ mục Yêrusalem bị tố cáo với Nikanor; ông làm một người ái quốc, được tiếng tăm lừng lẫy và được gọi là cha của dân Dothái vì mối thịnh tình đối với dân; ³⁸ vào những ngày đầu cuộc phân tranh, ông đã bị mang án là giữ đạo Dothái, và (thực sự) ông đã hết sức nhiệt liệt xả thân cả xác cả hồn vì đạo Dothái. ³⁹ Vì muốn chứng tỏ lòng ác cảm của mình đối với người Dothái, Nikanor đã sai hơn 500 lính đi bắt ông, ⁴⁰ bởi nghĩ rằng một khi y đã trừ tiệt được người ấy, y sẽ gây họa cho người Dothái. ⁴¹ Lũ binh sắp chiếm được cái tháp, và đang tống cửa vào sân cùng truyền gọi đem lửa đốt cửa; thấy mình bị chặn bắt tứ phía, ông đã tuốt gươm tự vận, ⁴² thà chết vinh hơn là phải sa tay lũ hung ác và bị lăng nhục bất xứng với địa vị cao sang của mình. ⁴³ Song nhân lúc hỗn chiến, nhát đâm đã không nhằm đúng chỗ và đám đông đang xông xả vào bên trong cửa, ông đã hăm hở chạy lên mái tường và anh dũng gieo mình xuống giữa đám đông. ⁴⁴ Chúng đã tức tốc giật lùi một quãng, và ông đã nhào xuống giữa khoảng trống. ⁴⁵ Còn ngoi ngóp thở, nhưng bừng bừng nồng nhiệt, ông chỗi dậy mình đầm đìa những máu và đầy thương tích đau đớn, và chạy ngang qua đám đông lên đứng trên một tảng đá ngất nghểu, ⁴⁶ máu mất gần hết cả rồi, ông móc lấy ruột, cầm cả hai tay mà ném vào đám đông; đoạn kêu khấn Ðấng làm chủ sự sống và hơi thở xin Người trả lại cho ông, ông đã qua đời như thế.