V. Simon, Thượng Tế - Sứ Quân (-143 -134)

 

Simon cầm quyền thống lãnh

¹ Simon nghe tin Tryphôn chiêu tập nhiều binh lực để đi tru diệt đất Yuđa. ² Ông thấy dân run sợ khiếp vía, thì lên Yêrusalem tụ tập họ lai, ³ và ông uỷ lạo và nói với họ: "Chính các ông cũng biết tất cả những gì tôi, anh em tôi và gia đình cha tôi đã làm vì lề luật, và Nơi Thánh, những trận giặc và những bĩ cực mà chúng ta đã từng thấy. ⁴ Chính vì thế, chính vì Israel mà anh em tôi hết thảy đã bị sát hại, chỉ còn lại một mình tôi. ⁵ Và nay thật là gở nếu tôi tiếc mạng tôi khi lâm vào bất cứ nỗi ngặt nghèo nào, vì tôi không hơn gì anh em tôi. ⁶ Trái lại, tôi sẽ rửa hận cho dân tộc, cho Nơi Thánh, cho vợ con các ông, vì tất cả các dân ngoại bởi lòng thù ghét đã hùa rập với nhau để tru diệt chúng ta". ⁷ Vừa nghe các lời ấy, tinh thần của dân lại được hăng nồng phấn chấn. ⁸ Họ kêu lớn tiếng đáp lại rằng: "Chính ông là vị chỉ đạo của chúng tôi thay Yuđa và Yônatan em của ông; ⁹ ông hãy hướng dẫn trận chiến của chúng tôi, và tất cả những gì ông truyền, chúng tôi xin thi hành". ¹⁰ Ông tập họp lại tất cả những người xung trận được và cấp tốc hoàn tất tường thành Yêrusalem và bố phòng xung quanh thành. ¹¹ Ðoạn ông sai Yônatan con của Absalôm và binh lực hùng hậu cùng đi đến Yoppê; ông này đã trục xuất dân trong thành và lưu lại ở đó.

 

Simon đẩy lui Tryphôn

¹² Tryphôn ra khỏi Ptôlêmai với nhiều binh lực để vào đất Yuđa, có dẫn theo Yônatan làm tù binh. ¹³ Simon đến hạ trại ở Ađiđa đối diện với đồng bằng. ¹⁴ Tryphôn biết được là Simon đã chỗi dậy thay Yônatan em ông, và sắp ra nghinh chiến với y, thì sai sứ giả đến nói: "¹⁵ Chỉ vì số bạc, Yônatan em ông mắc với triều đình nhân vì các chức vụ, mà tôi giam giữ ông ấy lại. ¹⁶ Bây giờ ông hãy cho người trao 100 tạ bạc và hai con ông ấy làm con tin, ngõ hầu khi được tha rồi ông ấy đừng li khai với chúng tôi, và chúng tôi sẽ tha cho ông ấy về". ¹⁷ Simon biết là chúng lập mưu gian nói với mình. Nhưng ông cũng cử phái người đi lấy bạc và các đứa trẻ, kẻo chuốc lấy công phẫn của dân, ¹⁸ có thể họ nói: "Chỉ vì ta không gởi bạc và các đứa trẻ cho y, mà Yônatan đã bị sát hại". ¹⁹ Và ông đã gởi đi các trẻ và 100 tạ bạc. Nhưng Tryphôn đã lật lọng và không thả Yônatan. ²⁰ Sau đó Tryphôn lại khởi hành định tràn vào xứ mà huỷ diệt đi. Chúng đã theo đường vòng đến Ađôra; Simon và binh của ông đã kháng cự lại y mỗi chỗ y tìm cách ngang qua. ²¹ Quân ở thượng đồn sai sứ giả đến với Tryphôn để hối y đến mau với chúng ngang qua sa mạc và gởi lương thực cho chúng. ²² Tryphôn chuẩn bị tất cả kỵ binh để trẩy đi. Nhưng đêm ấy tuyết sa quá nhiều; và y đã không đi được vì có tuyết. Ðoạn y nhổ trại mà đi qua vùng Galaađitis. ²³ Lúc y tới gần Baskama, y đã giết Yônatan; và ông đã được chôn cất ở đó. ²⁴ Ðoạn Tryphôn quay về xứ.

 

Simon chôn cất Yônatan và xây mộ gia đình

²⁵ Simon sai đi lấy hài cốt Yônatan em ông mà đem chôn cất ở Môđin thành của tổ tiên ông. ²⁶ Toàn thể Israel đã cử tang ông trọng thể và đã khóc ông nhiều ngày, ²⁷ Simon xây mộ của cha và anh em ông một lâu dài cao, xa cũng trông thấy, bằng đá đẽo nhẵn ở sau, cũng như ở trước (đài). ²⁸ Ông đã dựng 7 kim tự tháp, từng cặp, đối diện nhau cho cha, mẹ và bốn anh em ông. ²⁹ Và để trang trí cho (các kim tự tháp) ông làm những cột lớn bao quanh và trên cột có những bộ khí giới, và bên cạnh các bộ khí giới thì chạm những chiếc thuyền, khiến ai đi ngoài biển cũng trông thấy được. ³⁰ Ðó là ngôi mộ ông đã làm ở Môđin; cho đến ngày nay (mộ ấy vẫn còn).

 

Simon và Ðêmêtrius II

³¹ Tryphôn đã lấy manh tâm xử với vua Antiôkhô còn bé thơ và rồi giết đi, ³² mà xưng làm vua thay Antiôkhô và tự đội lấy vương miện Á châu và gây nên tai họa lớn trong xứ. ³³ Simon xây lại các thành trì Yuđê, ông dựng tường thành xung quanh với tháp cao, tường lớn có cổng và then chốt, ông cho trữ lương thực trong các thành luỹ. ³⁴ Ðoạn Simon chọn người và sai đi gặp vua Ðemetrius để xin miễn thuế cho cả hạt, vì các hành vi của Tryphôn đều là trò phỗng giựt cả. ³⁵ Vua Ðemetrius gửi phúc đáp cho ông chiếu theo các lời ấy và viết cho ông bức thư này:

"³⁶ Vua Ðemetrius gửi lời chào Simon thượng tế và là thân hữu của các hoàng đế, cùng các kỳ mục và dân Dothái. ³⁷ Triều thiên vàng và nhành vạn tuế các khanh đã gửi, ta vui lòng chấp nhận; và ta sẵn sàng ban thái bình cho các khanh và ta cho các quan chức phải miễn thuế cho các khanh. ³⁸ Tất cả những (ân tứ) ta đã phân đinh cho các khanh vẫn có hiệu lực, những thành luỹ các khanh đã bố phòng, các khanh được quyền xử liệu. ³⁹ Ta ân xá cho những sơ suất và lỗi lầm đã phạm cho đến ngày hôm nay, cho triều thiên các khanh đã mắc nợ ta, và nếu thuế nào khác đã đánh trên Yêrusalem, thì đừng đánh thuế ấy nữa. ⁴⁰ Nếu có ai trong các khanh có năng cách sung vào cận vệ của ta, thì họ hãy được đăng số, hoà bình hãy được thiết lập giữa chúng ta".

⁴¹ Năm 170, ách dân ngoại được cất khỏi Israel, ⁴² và dân bắt đầu viết trong bản văn tự và khế ước: "Năm thứ nhất của Simon, thượng tế vĩ nhân, lãnh binh, vị chỉ đạo của (dân) Dothái".

 

Chiếm Gazara

⁴³ Trong những ngày ấy (Simon) hạ trại đánh Gazara và cho quân bao vây thành, ông làm tháp lăn và cho đẩy lại gần thành, Ông đã phá vở được một cái tháp và chiếm lấy. ⁴⁴ Quân ở trên tháp lăn nhảy ùa vào thành, và trong thành người ta rất xôn xao. ⁴⁵ Dân trong thành cùng với vợ con leo lên tường thành, áo xống xé mảnh mà kêu lớn tiếng, khẩn xin Simon giơ tay phải cho họ, ⁴⁶ họ nói: "Xin ngài đừng xử với chúng tôi theo tội ác của chúng tôi, nhưng theo tình thương xót của ngài". ⁴⁷ Simon đã thương lượng với họ và không giao chiến với họ. Ông trục xuất họ khỏi thành, thanh tẩy các nhà cửa có thần tượng, và như vậy ông đã đi vào thành với tiếng ca vang và lời chúc tụng. ⁴⁸ Ông khử trừ mọi điều uế tạp khỏi thành và cho cư trú ở đó những người thi hành lề luật; ông đã bố phòng thành ấy và xây dinh cho mình trong đó.

 

Simon chiếm Thượng đồn

⁴⁹ Quân trong vùng Thượng đồn ở Yêrusalem bị cầm chân không lai vãng được trong vùng để mua bán; chúng đói lắm và khá nhiều người đã chết vì đói. ⁵⁰ Chúng kêu cứu Simon vui lòng bắt tay phải chúng; và ông đã bắt tay chúng. Rồi ông trục xuất chúng khỏi đó. Ông cho thanh tẩy Thượng đồn khỏi các điều xú uế. ⁵¹ Và họ đã vào Thượng đồn ngày 13 tháng 2 năm 171. Giữa tiếng hoan ca và nhành vạn tuế, với đàn cầm, chũm chọe và đàn sắt, với ca vãn, với hát xướng, vì kẻ thù lớn hơn bị tiêu diệt khỏi Israel. ⁵² Simon quyết định hằng năm sẽ hân hoan mừng ngày ấy. Và ông đã phòng thủ núi đền thờ, dọc theo Thượng đồn, và đã đến ở đó cùng với thuộc hạ. ⁵³ Simon thấy Yoan con ông thực là một trang nam nhi, nên ông đã đặt làm thống lãnh tất cả binh lực, và Yoan đã trấn đóng ở Gazara.