I. Sưu Tập Các Cách Ngôn

 

Nguồn gốc Khôn ngoan

¹ Khôn ngoan nhất nhất đều do tự Chúa

và từ đời đời hằng ở với Người.

² Cát biển, giọt mưa, ngày đời đời, ai nào đếm được?

³ Trời cao, đất rộng vực thẳm ai nào dò ra?

⁴ Trước mọi sự, Khôn ngoan đã được dựng nên,

và tự đời đời sự thông hiểu minh mẫn.

⁵ Nguồn mạch khôn ngoan chính là Lời Thiên Chúa trên cao,

và đường lối (của khôn ngoan) là lịnh truyền hằng có.

⁶ Cội rễ của khôn ngoan, ai đã được mạc khải?

Và mưu tính thầm kín (của khôn ngoan), ai biết được?

⁷ Tri thức của khôn ngoan, đã hiện tỏ ra cho ai?

và kinh nghiệm muôn hình (của khôn ngoan) nào ai hiểu?

⁸ Chỉ có một Ðấng là khôn ngoan, rất đỗi đáng sợ,

Ðấng ngự trên ngai của Người.

⁹ Chúa, chính Người đã tạo dựng sự khôn ngoan,

Người đã nhìn ngắm, và đếm được (khôn ngoan)

và Người đã đổ tràn trên mọi việc Người làm,

¹⁰ trên mọi xác phàm chiếu theo ơn huệ của Người,

và Người ban phát xuống cho những ai [kính sợ Người].

 

Lòng kính sợ Thiên Chúa

¹¹ Kính sợ Chúa: Vinh dự vẻ vang,

hoan lạc và triều thiên sáng lạn.

¹² Kính sợ Chúa làm cho hả lòng hả dạ,

ban xuống hoan lạc, vui mừng và trường thọ.

¹³ Ai kính sợ Chúa sẽ hưởng vận cùng phúc lạc,

vào ngày lâm chung sẽ được chúc lành.

¹⁴ Ðầu mối khôn ngoan là kính sợ Chúa,

ngay trong dạ mẹ, làm một với những người trung tín,

khôn ngoan đã được dựng nên.

¹⁵ Ở với người phàm [nền móng đời đời] khôn ngoan làm tổ

với giống nòi chúng, khôn ngoan hằng ở thủy chung.

¹⁶ Khôn ngoan viên mãn là kính sợ Chúa,

khôn ngoan chuốc họ say sưa hoa trái của mình.

¹⁷ Khôn ngoan chất đầy nhà họ các điều mong ước

và kho lẫm của họ, các sản phẩm của mình.

¹⁸ Triều thiên của khôn ngoan là kính sợ Chúa,

làm rộ hoa an hình sự sống và lành mạnh.

¹⁹ [Người đã nhìn ngắm, và đếm được khôn ngoan],

(Khôn ngoan) là cây gậy vững mạnh, nơi tựa quyền thế,

vinh quang đời đời cho những ai tậu được.

²⁰ Gốc rễ khôn ngoan là kính sợ Chúa,

chồi lộc của nó là trường thọ.

²¹ Sự kính sợ Chúa xua trừ lầm lỗi,

sự bền đỗ trong đó thì đuổi xa nóng giận.

 

Kiên nhẫn và tự chủ

²² Nổi nóng không phải, làm sao vô hại,

vì ai buông theo nóng giận sẽ phải nhào.

²³ Kiên nhẫn sẽ cầm cự đến thời đến buổi,

sau đó bù lại là niềm hoan lạc.

²⁴ Chờ cho đến thời đến buổi, nó giấu bên lý lẽ,

nhưng môi miếng lắm kẻ sẽ tuyên dương là nó tinh thông.

 

Khôn ngoan và chính trực

²⁵ Giấu trong kho tang khôn ngoan, châm ngôn dạy khéo,

nhưng đạo đức là mối nhờm tởm cho kẻ tội lỗi.

²⁶ Muốn được khôn ngoan, hãy giữ lịnh truyền.

Và Chúa sẽ cấp khôn ngoan rất hậu.

²⁷ Vì khôn ngoan và học thức, chính là kính sợ Chúa

và tâm niệm của Người là trung tín, hiền từ.

²⁸ Trong sự kính sợ Chúa, đừng có ương dở.

Ðừng đến cùng Người mà lại hai lòng.

²⁹ Với Người đừng làm bộ tịch trước mặt người ta,

và hãy coi chừng môi miếng của con.

³⁰ Ðừng có tự cao,

để mà phải ngã và kéo xuống hổ nhục cho mình.

Chúa sẽ bày ra những điều kín ẩn của con,

và giữa đám hội, Người xán con xuống

bởi ngươi đã chẳng lại gần với sự kính sợ Chúa,

và lòng ngươi đầy những gian tà.