¹ Thật vậy, tất cả những điều ấy, tôi đã để ý lưu tâm, và nghiệm thấy rằng người công chính, người khôn ngoan cùng với những công việc họ làm đều ở trong tay Thiên Chúa. Ðược yêu thương hay bị ghét bỏ, con người đâu có biết ! Mọi sự đều có thể xảy ra.

² Mọi người đều như nhau, cùng chung một số phận:

người công chính cũng như đứa gian tà,

người tốt cũng như kẻ xấu,

người thanh sạch cũng như kẻ ô uế,

người dâng của lễ cũng như kẻ không dâng,

người tốt lành cũng như kẻ tội lỗi,

người thề hứa cũng như kẻ sợ không dám thề hứa.

³ Tai hoạ thảm hại nhất trong tất cả những gì xảy ra dưới ánh mặt trời là hết mọi người đều chịu chung một số phận như nhau. Cũng vì thế mà lòng dạ con cái loài người đầy những điều gian ác, tâm địa luôn ấp ủ chuyện điên rồ bao lâu còn sống trên trần gian, để rốt cuộc rơi vào cõi chết.

⁴ Thế nhưng chỉ những ai còn sống trong cõi dương gian mới có hy vọng mà thôi, vì con chó sống thì hơn con sư tử chết.

⁵ Người sống ít ra cũng biết mình sẽ chết, còn người chết chẳng biết gì cả; họ đâu còn được hưởng điều gì, vì đã bị rơi vào quên lãng.6 Bao yêu thương, oán hờn, ganh tị của họ đã tiêu tan cả rồi, và muôn đời họ sẽ không được dự phần vào bất cứ chuyện gì xảy ra dưới ánh mặt trời nữa.

⁷ Vậy cứ ăn cho vui vẻ, uống cho thoả thích,

vì Thiên Chúa đã vui nhận những việc bạn làm.

⁸ Lúc nào cũng hãy ăn mặc cho sang,

mái tóc luôn xức dầu thơm phức.

⁹ Cùng với người vợ yêu thương,

bạn hãy hưởng trọn cuộc đời,

hết mọi ngày trong kiếp sống phù du

đã được ban cho bạn dưới ánh mặt trời,

vì đó là phần bạn đáng được hưởng trong cuộc đời,

giữa bao nhiêu công việc khó nhọc bạn làm

dưới ánh mặt trời, trong những ngày của kiếp sống phù du.

¹⁰ Những gì trong tầm tay, bạn hãy ra sức làm,

vì trong cõi âm ty, nơi bạn đang đi tới,

không còn hoạt động, không còn dự tính,

chẳng còn hiểu biết, chẳng còn khôn ngoan.

¹¹ Tôi lại thấy dưới ánh mặt trời

không phải cứ nhanh chân là chạy giỏi, cứ mạnh là thắng,

hễ khôn ngoan là có ăn, hễ thông thái là giàu có,

hễ hiểu biết là được ân huệ:

vì điều may điều rủi đến với hết mọi người.

¹² Quả vậy, con người đâu biết ngày giờ của mình.

Khác nào cá chẳng may mắc lưới, tựa như chim sa bẫy,

con cái loài người cũng mắc hoạ như thế

khi tai hoạ thình lình ập xuống trên họ.

Khôn ngoan và ngu dại

¹³ Tôi còn thấy xảy ra dưới ánh mặt trời một chuyện liên quan đến sự khôn ngoan, và chuyện này rất quan trọng đối với tôi.

¹⁴ Có một thành phố nhỏ và ít dân cư. Một ông vua hùng mạnh tiến đến bao vây thành và xây dựng những công sự lớn để tấn công. ¹⁵ Cũng trong thành đó, có một người nghèo mà khôn ngoan. Chính ông là người đã cứu được thành nhờ sự khôn ngoan của mình ; nhưng rồi không ai còn nhớ đến người nghèo đó nữa. ¹⁶ Vì vậy tôi nói:

Trí khôn ngoan hơn cả sức mạnh,

nhưng cái khôn của người nghèo lại bị khinh dể,

lời người ấy nói, chẳng ai chịu lắng nghe.

¹⁷ Lời lẽ ôn hoà của bậc khôn ngoan

được lắng nghe trong yên lặng,

mạnh hơn cả tiếng quát tháo của kẻ chỉ huy bọn ngu xuẩn;

¹⁸ trí khôn ngoan mạnh hơn vũ khí,

nhưng một kẻ vụng dại làm hỏng biết bao việc tốt lành.