Ngày 23 tháng Năm, 2017, quân khủng bố Hồi Giáo IS, kết hợp với nhóm Hồi Giáo quá khích Maute đã chiếm được thành phố Marawi trên đảo Mindanao của Phi Luật Tân bắt đầu cuộc chiến trong thành phố lớn nhất trong lịch sử của Phi Luật Tân.

Bạo lực đã bùng phát tại Marawi sau khi quân đội Phi Luật Tân lùng bắt tên chỉ huy của quân khủng bố Hồi Giáo IS trong vùng là Iskilon Hapilon. Mặc dù quân đội chưa bắt được Iskilon Hapilon, các phần tử cực đoan Hồi Giáo trong gia đình Maute đã nổi loạn bao vây thành phố, đốt các tòa nhà, treo cờ ISIS khắp nơi, và lùng giết các Kitô hữu.

Anh em nhà Maute đã bắt giữ cha Chito Suganog cùng với hàng chục anh chị em giáo dân làm con tin khi ngài đang dâng lễ trong nhà thờ chính tòa Marawi. Chúng đòi các Giám Mục Phi Luật Tân phải trả một số tiền chuộc rất lớn và quân đội phải triệt thoái ít nhất là 50km khỏi thành phố này.

Những hình ảnh quý vị và anh chị em đang xem thấy đây là cảnh anh em nhà Maute và các chiến binh trong nhóm quá khích này đập phá tượng Chúa và Đức Mẹ trước khi đốt nhà thờ chính tòa vì chính quyền Phi Luật Tân và các Đức Giám Mục nước này không đáp lại các yêu sách của chúng.

Quân đội Phi Luật Tân dưới sự yểm trợ của Hoa Kỳ, Úc Đại Lợi và một số nước khác đã phải mất đúng 5 tháng để tái chiếm thành phố này. Thành phố bị phá hủy gần như thành bình địa. 168 quân nhân Phi Luật Tân bị thiệt mạng cùng với hơn 1,400 quân nhân khác bị thương. Phía thường dân có 87 người bị thiệt mạng, trong đó có 40 người chết vì đói khát trong khi bị kẹt giữa hai lằn đạn. Bên cạnh đó, hàng triệu người phải di tản.

Trừ ra 12 tên khủng bố Hồi Giáo bị bắt sống, tất cả số còn lại lên đến 978 tên khủng bố trong đó có nhiều tên là người nước ngoài đều bị giết chết.

Ngày 23 tháng Năm từ đó đã là ngày tưởng niệm cuộc chiến kinh hoàng này.

Trong dịp kỷ niệm biến cố này năm nay, hãng tin Rappler của Phi Luật Tân đã cho đăng loạt bài “Untold stories: Battle of Marawi” - những chuyện chưa từng được kể trong cuộc chiến tại Marawi. Chúng tôi xin thuật hầu quý vị và anh chị em một trong những câu chuyện đó.

Savellano là một tài xế xe du lịch người Công Giáo. Hôm 6 tháng Sáu 2017, anh được thuê chở một người bị thương và 4 người thân trong gia đình của người này từ thị trấn Bubong cách thành phố Marawi 30km về thành phố Davao cách đó 228km.

Như hầu hết các tài xế Công Giáo, những người thường phải đối diện với những bất trắc trên đường đi, Savellano có một bức tượng Đức Mẹ Fatima và một tràng chuỗi Mân Côi gắn trước mặt anh.

Người bị thương đeo mặt nạ phẫu thuật với dây dẫn nước biển chằng chịt trên người, và quấn một chiếc chăn quanh người, ra vẻ rất là mệt nhọc. Tuy nhiên, khi xe chạy đến Natural Park, người bị thương này đột nhiên kêu Savellano dừng lại ở một đoạn đường vắng. Y gỡ bỏ mặt nạ phẫu thuật, bước xuống xe rất nhanh nhẹn, dí súng vào đầu anh, giật lấy bức tượng Đức Mẹ và ném xuống đường bể nát ra sau khi tuôn ra hàng tràng những lời thóa mạ, bỉ báng. Y còn hăm dọa anh trước khi bảo anh tiếp tục cuộc hành trình.

Savellano biết mình đang trong tình trạng hết sức hiểm nghèo. Anh thầm thì cầu nguyện cùng Đức Mẹ xin Mẹ cứu anh. Chiếc xe đi qua rất nhiều trạm kiểm soát, nhưng tất cả đều trót lọt. Dòng người chạy giặc quá đông, không thể nào kiểm tra kỹ lưỡng được, tên khủng bố lại cẩn thận đeo mặt nạ phẫu thuật với dây dẫn nước biển chằng chịt trên người nên cảnh sát và binh lính Phi Luật Tân chỉ hỏi vài câu lấy lệ rồi vẫy tay cho qua rất dễ dàng.

Khi đến gần thành phố Davao, Savellano biết nếu chậm trễ hành động anh sẽ mất mạng. Khi đến được thành phố này, bọn khủng bố sẽ không tha cho anh.

Tại trạm kiểm soát Sirawan Toril của quân cảnh trên đường từ thành phố Cotabato đến thành phố Davao, Savellano thu hết can đảm nháy mắt với người lính. May cho anh, người lính nhanh trí hiểu ý, giả vờ hung hăng quát nạt bắt anh trình giấy tờ. Cầm giấy tờ xe, người lính đi vào bên trong gọi thêm tiếp viện. Khi trở lại, các binh sĩ đã kêu Savellano ra khỏi xe, bất ngờ họ đẩy anh nhào xuống lề đường, trong khi dí súng vào trong xe bắt tất cả phải xuống xe từng người một.

Tên lãnh đạo bọn khủng bố Hồi Giáo IS - Cayamora Maute, là cha ruột của anh em nhà Maute, đã bị bắt trong hoàn cảnh như vậy.

Trong cuộc họp báo tại Davao vào sáng thứ Năm 8 tháng 6, Trung tá Herrera, phát ngôn nhân quân sự đã trình diện trước giới báo chí tên Cayamora Maute, 67 tuổi, cha ruột của hai tên cầm đầu bọn IS đang chiếm giữ thành phố Marawi.

Khám xe, quân đội và cảnh sát thu được một số súng lục và lựu đạn cầm tay, hàng loạt căn cước giả và 363,000 Peso tiền mặt, tức là khoảng 7,200 Mỹ Kim.

Cùng bị bắt với Cayamora còn có bà Kongan, là vợ bé của Cayamora, con gái y và con rể. Khám nhà những người bị bắt, quân đội Phi tìm thấy 52.2 triệu Peso tiền mặt, tức khoảng 1,054,500 Mỹ Kim.

Savellano nói: “Nếu nó không đập bể bức tượng Đức Mẹ của tôi, có thể nó không bị bắt đâu. Những đứa dám đập phá tượng Đức Mẹ sẽ không có kết quả tốt.”