V. Những Cuộc Canh Tân Vĩ Ðại

Của Vua Khít-Ki-Gia Và Vua Giô-Si-Gia-Hu

1. Thái Ðộ Vô Ðạo Của Vua A-Khát,

Thân Phụ Vua Khít-Ki-Gia

 

Tổng quát về triều đại vua A-khát (2 V 16:1-4)

¹ A-khát lên ngôi vua khi được hai mươi tuổi, và trị vì mười sáu năm ở Giê-ru-sa-lem. Vua đã không làm điều ngay chính trước mắt Ðức Chúa, như vua Ða-vít, tổ phụ vua. ² Vua đã đi theo đường lối các vua Ít-ra-en, thậm chí còn làm những hình tượng đúc dâng kính các thần Ba-an. ³ Chính vua đã đốt hương trong thung lũng Ben Hin-nôm và làm lễ thiêu các con trai mình theo thói tục ghê tởm của các dân mà Ðức Chúa đã trục xuất cho khuất mắt con cái Ít-ra-en. ⁴ Vua đã tế lễ và đốt hương trên các nơi cao, trên các ngọn đồi và dưới mọi cây xanh.

 

Cuộc xâm lăng (2 V 16:5)

⁵ Ðức Chúa, Thiên Chúa của vua, đã trao vua vào tay vua A-ram. Vua này đã đánh vua A-khát và bắt của vua một số đông người làm tù binh, rồi giải về Ða-mát. Vua A-khát cũng bị nộp vào tay vua Ít-ra-en và bị vua này đánh cho một đòn chí tử. ⁶ Vua Pe-các, con ông Rơ-man-gia-hu, đã giết hại ở Giu-đa một trăm hai mươi ngàn chiến binh dũng cảm chỉ trong một ngày, bởi vì họ đã từ bỏ Ðức Chúa, Thiên Chúa của tổ tiên họ. ⁷ Dích-ri, một dũng sĩ người Ép-ra-im, đã giết chết con vua là Ma-a-xê-gia-hu, quan đại nội Át-ri-cam và tể tướng En-ca-na. ⁸ Con cái Ít-ra-en đã bắt hai trăm ngàn người trong số anh em họ cùng với các bà vợ và con trai con gái của họ làm tù binh; lại cũng chiếm của họ một số lớn chiến lợi phẩm và đưa về Sa-ma-ri.

 

Dân Ít-ra-en nghe theo lời ngôn sứ Ô-đết

⁹ Bấy giờ có một ngôn sứ của Ðức Chúa tên là Ô-đết. Ông ra đón đạo quân đang tiến vào Sa-ma-ri và nói với họ: "Này khi Ðức Chúa, Thiên Chúa tổ tiên các ông, thịnh nộ với Giu-đa, thì Người đã trao họ vào tay các ông. Rồi trong lúc cơn giận dữ thấu đến trời, các ông đã giết họ. ¹⁰ Và bây giờ, những người con cái Giu-đa và Giê-ru-sa-lem đó, các ông tính bắt họ làm tôi trai tớ gái cho các ông. Chẳng phải chính các ông mới là những kẻ đắc tội với Ðức Chúa, Thiên Chúa của các ông đó sao? ¹¹ Vậy giờ đây, xin hãy nghe tôi mà thả những người anh em của các ông đã bị các ông bắt làm tù binh, bởi vì cơn thịnh nộ của Ðức Chúa đang đè nặng trên các ông."

¹² Một số người trong các tướng lãnh của con cái Ép-ra-im: ông A-dác-gia-hu con ông Giơ-hô-kha-nan, ông Be-réc-gia-hu con ông Mơ-si-lê-mốt, ông Giơ-khít-ki-gia-hu con ông Sa-lum và ông A-ma-xa con ông Khát-lai đã đứng lên chống lại những người xuất chinh mới trở về. ¹³ Các ông nói với họ: "Ðừng dẫn những người bị bắt ấy vào đây, vì như thế chúng ta sẽ đắc tội với Ðức Chúa. Các ông còn muốn chuốc thêm tội lỗi vào mình, trong lúc lỗi lầm của chúng ta đã chồng chất và cơn thịnh nộ của Ðức Chúa đang đè nặng trên Ít-ra-en!" ¹⁴ Quân lính thả những người bị bắt làm tù binh và trả lại của đã cướp được trước mặt các tướng lãnh cũng như toàn thể đại hội. ¹⁵ Những người đã được chỉ định đích danh đứng ra chăm sóc những người bị bắt làm tù binh; các ông lấy đồ trong số chiến lợi phẩm mặc cho tất cả những người trần trụi, cho mặc áo, đi giày, ăn uống và xức dầu cho họ, lại đưa tất cả những người khập khiễng lên lừa và dẫn về Giê-ri-khô, thành Chà Là, đến gần anh em của họ. Rồi các ông ấy trở về Sa-ma-ri.

 

Những lỗi lầm và cái chết của vua A-khát (2 V 16:7-9)

¹⁶ Vào thời đó, vua A-khát sai người đến gặp các vua Át-sua để cầu viện. ¹⁷ Người Ê-đôm lại đánh Giu-đa và bắt tù binh dẫn đi. ¹⁸ Người Phi-li-tinh cũng xâm nhập các thành miền Sơ-phê-la và miền Ne-ghép thuộc Giu-đa. Chúng chiếm cứ Bết Se-mét và Ai-gia-lôn, Gơ-đê-rốt, Xô-khô và các vùng phụ cận, Tim-na và các vùng phụ cận, Ghim-dô và các vùng phụ cận. Rồi chúng định cư tại đó. ¹⁹ Quả thật, Ðức Chúa hạ nhục Giu-đa vì vua Ít-ra-en là A-khát đã làm cho Giu-đa thờ ơ với Ðức Chúa và đã lỗi phạm trầm trọng đến Người.

²⁰ Tích-lát Pi-le-xe, vua Át-sua, thay vì tiếp viện vua A-khát, lại đến tấn công và bao vây. ²¹ Vua A-khát cướp của Nhà Ðức Chúa, của hoàng cung cũng như của các hoàng tử để nộp cho vua A-sua, nhưng vẫn không được vua này tiếp viện. ²² Cả trong thời bị tấn công, vua A-khát vẫn cứ lỗi phạm đến Ðức Chúa. ²³ Vua dâng lễ tế các thần ở Ða-mát là những thần đã đánh vua; vua bảo: "Chính thần minh của các vua A-ram là những vị đã trợ giúp các vua ấy, nên ta cũng dâng lễ tế để các vị ấy trợ giúp ta." Thế nhưng các thần ấy lại là duyên cớ khiến cho nhà vua và toàn thể Ít-ra-en phải suy vong.

²⁴ Vua A-khát còn thu góp tất cả các vật dụng trong Nhà của Thiên Chúa rồi cho đập vỡ hết. Vua đóng các cửa Nhà Ðức Chúa lại và cho làm những bàn thờ trong mọi góc thành Giê-ru-sa-lem theo ý mình. ²⁵ Trong mỗi thành thuộc Giu-đa, vua lập những nơi cao để đốt hương kính các thần khác và chọc giận Ðức Chúa, Thiên Chúa của tổ tiên vua.

²⁶ Các truyện còn lại, mọi công cuộc vua thực hiện, từ những truyện đầu cho đến truyện cuối, tất cả được ghi chép trong sách Các Vua Giu-đa và Ít-ra-en. ²⁷ Vua A-khát đã an nghỉ với tổ tiên và được chôn cất trong Thành, ở Giê-ru-sa-lem; bởi vì người ta không đưa vua về nơi chôn cất của các vua Ít-ra-en. Con vua là Khít-ki-gia đã lên ngôi kế vị.