Chương 2 => Ðaniel | Kinh Thánh Cựu Ước (Bản dịch Việt Ngữ của Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn, CSsR.)
Chiêm Bao Của Nabukôđônôsor: Pho Tượng
1 Năm thứ hai triều Nabukôđônôsor, Nabukôđônôsor đã thấy chiêm bao. Ông bị xúc động tâm thần, khiến mất cả giấc ngủ. 2 Vua dạy phải triệu đến các nhà chiêm bốc, pháp sư, phù thủy và các người Kanđu, ngõ hầu họ loan báo cho vua biết giấc chiêm bao của ông. Ông đã vào chầu vua. 3 Vua nói với họ: "Trẫm đã thấy chiêm bao. Và trẫm đã bị xúc động tâm thần, những muốn biết đã thấy gì trong chiêm bao". 4 Các người Kanđu tâu vua (bằng tiếng Aram):
"Hoàng đế vạn vạn tuế! Cúi xin bệ hạ nói cho bầy tôi biết giấc chiêm bao. Lũ hạ thần sẽ tâu trình lời giải thích". 5 Ðáp lại, vua nói với các người Kanđu: "Chắc thực điều tự trẫm ban ra: Nếu các khanh không tâu trẫm biết về giấc chiêm bao và lời giải thích, các khanh sẽ bị phanh thây thành mảnh và nhà các khanh sẽ thành phân rác. 6 Nhưng nếu các khanh tâu trình lên được giấc chiêm bao và lời giải thích, thì quà vật, tặng phẩm và vinh dự lớn là điều các khanh sẽ lĩnh nơi trẫm. Ấy vậy hãy tâu trình trẫm hay về giấc chiêm bao và lời giải thích". 7 Họ đáp lại lần thứ hai và tâu rằng: "Khấng xin hoàng thượng nói cho bầy tôi giấc chiêm bao của ngài, và lũ hạ thần sẽ tâu trình lời giải thích". 8 Ðáp lại vua nói: "Ðã hẳn, trẫm biết, các ngươi tìm cách gỡ gạc thời giờ! Bởi vì các ngươi biết là chắc thực điều tự trẫm ban ra, 9 là: Nếu các khanh không tỏ cho trẫm biết giấc chiêm bao, thì chính cũng một án ấy (trên đầu các khanh). Các khanh cùng nhau lập mưu nói trước mặt trẫm những lời lếu láo hư không để chờ cho thời thế đổi thay! Ấy vậy hãy nói cho trẫm giấc chiêm bao. Và trẫm sẽ biết là các khanh có thể tâu trình lời giải thích". 10 Các người Kanđu đáp lại trước mặt vua và nói: "Không một người nào trong thiên hạ lại có thể nói ra điều hoàng thượng hỏi đó! Vì thế cho nên không hề có vua nào, dẫu lớn lao quyền phép đến đâu, đã đi hỏi một nhà chiêm bốc, pháp sư hay Kanđu nào một điều như thế! 11 Ðiều hoàng thượng đòi thật là khó khăn! Trừ phi là thần linh, những vị không có nhà chung chạ với nòi phàm, thì chẳng có ai tâu trình ra trước mặt hoàng thượng được". 12 Ðến đó, nhà vua nổi cơn lôi đình, đùng đùng nổi giận. Ông truyền tru diệt tất cả các hiền nhân Babybon. 13 Chiếu chỉ ban ra: Các hiền nhân sắp bị xử tử. Người ta tìm bắt để xử tử cả Ðaniel và các bạn của ông.
Ðaniel can thiệp
14 Bấy giờ Ðaniel, một cách khôn khéo và lễ độ, vấn hỏi Ariok hồng-lô-tự-khanh của vua, người được phái ra coi việc xử tử các hiền nhân Babylon. 15 Ông lên tiếng nói với Ariok: "Thưa quan lớn của đức vua, tại sao lại cấp bách như vậy, chiếu chỉ do đức vua ban xuống?" Bấy giờ Ariok mới tỏ cho Ðaniel biết tự sự. 16 Và Ðaniel đã đi xin vua gia hạn cho mình để có thể trình lên vua lời giải thích. 17 Ðoạn Ðaniel lui về nhà và tỏ cho Khananya, Misael và Azarya biết tự sự, 18 để (cùng nhau) khẩn xin lòng thương xót của Thần trên trời về mầu nhiệm ấy, đừng để cho Ðaniel và các bạn của ông bị tru diệt làm một với các hiền nhân Babylon khác. 19 Bấy giờ, Ðaniel được mặc khải về bí nhiệm trong thị kiến ban đêm. Và Ðaniel đã chúc tụng Thần trên trời. 20 Ðaniel cất tiếng mà nói rằng:
"Chúc tụng Danh của Thiên Chúa từ đời đời cho đến đời đời,
vì là của Người, khôn ngoan cùng dũng lực,
21 Chính Người đang thay đổi các thời các tiết,
Ðấng truất phế các vua, Ðấng thiết lập các vua,
Ðấng ban khôn ngoan cho hạng khôn ngoan,
và tri thức cho người hiểu biết.
22 Chính Người, Ðấng mạc khải những điều thẳm sâu bí ẩn,
Ðấng biết có gì trong tối tăm. Và ánh sáng ở chung với Người.
23 Với Người, lạy Thiên Chúa của cha ông tôi,
tôi dâng lời khen ngợi, tán dương,
vì Người đã ban cho tôi khôn ngoan và dũng lực.
Và nay Người đã cho chúng tôi biết điều chúng tôi xin Người.
Ấy là Người đã cho chúng tôi biết điều vua (muốn biết)".
24 Thế rồi Ðaniel lên gặp Ariok, người đã được giao cho việc tru diệt các hiền nhân Babylon. Ông đã đi và nói với viên chức ấy rằng: "Xin ông đừng tru diệt các hiền nhân Babylon. Xin dẫn tôi lên trước mặt đức vua. Tôi xin trình vua lời giải thích". 25 Bấy giờ Ariok cấp tốc dẫn Ðaniel lên trước mặt vua. Ông tâu rằng: "Thần đã gặp trong những người Yuđa lưu đày một người sẽ trình hoàng thượng biết lời giải thích". 26 Vua lên tiếng nói với Ðaniel - đội tên là Beltsassar --: "Phải chăng nhà ngươi có thể tỏ cho trẫm biết giấc chiêm bao trẫm đã thấy và lời giải thích chiêm bao ấy?" 27 Ðaniel lên tiếng trước mặt vua và nói: "Bí nhiệm hoàng thượng hỏi, các hiền nhân, các pháp sư hay chiêm bốc, tướng số, đều không tài nào có thể trình bày lên hoàng thượng hay. 28 Song le có Thần trên trời, Ðấng mạc khải những mầu nhiệm. Người đã cho đức vua biết điều gì sẽ xảy đến vào lúc niên cùng thế tận. Chiên bao của hoàng thượng và những thị kiến đầu óc hoàng thượng được trên long sàng, thì này đây:
"29 Với ngài, tâu hoàng thượng, khi trên long sàng, đã nảy lên những ý nghĩ về những gì sẽ xảy đến sau này. Và Ðấng mạc khải những mầu nhiệm đã cho ngài biết sự gì sẽ xảy đến. 30 Phần tôi, không phải vì nơi tôi có sự khôn ngoan nào vượt mọi sinh linh mà mầu nhiệm đã được mạc khải ra cho tôi. Nhưng chính là để hoàng thượng được biết lời giải thích và am tường những ý nghĩ của lòng ngài. 31 Phần ngài, tâu hoàng thượng, ngài đang nhìn, thì này: Một pho tượng lớn! Tượng ấy thật khổng lồ, sáng chói kỳ lạ, sừng sững đứng trước mặt hoàng thượng. Vẻ coi đáng sợ. 32 Ðó là một pho tượng mà đầu là vàng ròng; ngực và cánh tay là bạc; bụng và bắp vế là đồng; 33 cẳng chân là sắt; bàn chân, phần là sắt, phần là sành. 34 Ngài đang mải nhìn, thì từ núi, một hòn đá tách ra mà không do tay nào cả. Nó đập vào chân tượng bằng sắt và bằng sành, và đã nghiền tán chúng. 35 Bấy giờ, tất cả một trật đều bị nghiền tán: Sắt với sành, đồng, bạc với vàng. Tất cả ra như trấu trên sân lúa mùa hè và gió cuốn chúng đi, không còn dấu vết chúng đâu nữa. Còn hòn đá đập vào pho tượng, thì đã trở thành một núi lớn, choán cả cõi đất. 36 Ðó là giấc chiêm bao. Còn lời giải thích, hạ thần xin tâu trước mặt hoàng thượng. 37 Chính ngài, tâu hoàng thượng, ngài là vua trên các vua. Thần trên trời đã ban cho ngài một đế quốc với quyền năng, uy thế và vinh dự. 38 Bất kể chúng ở nơi nào, con cái loài người, dã thú và chim trời, Người đã trao tay ngài và đặt ngài thống trị chúng hết thảy. Chính ngài là đầu bằng vàng. 39 Sau ngài, một nước khác chỗi dậy, kém thua nước của ngài. Rồi lại một nước thứ ba, tức là đồng; nó cũng sẽ thống trị trên toàn cõi đất. 40 Xảy đến nước thứ tư, cứng như sắt. Cũng một thể như sắt nghiền nát tán vụn mọi sự, nó sẽ nghiền tán, đập tan chúng hết thảy, y như sắt đập phá tan tành. 41 Và điều ngài thấy: Bàn chân và các ngón, một phần là đồ sành thợ gốm, và phần khác là sắt: Thế sẽ là một nước bị phân liệt. Cốt nó có phần là sắt, như ngài đã thấy có sắt pha lẫn với đồ sành đất thó. 42 Nhưng các ngón chân, phần là sắt, phần là sành: Vậy một phần nước ấy mạnh, và một phần sẽ yếu. 43 Và điều ngài thấy: Sắt pha lẫn với đồ sành đất thó. Chúng sẽ pha loại lai giống người với nhau. Nhưng chúng không ăn khít với nhau được. Ấy cũng một thể như sắt không pha lẫn được với sành. 44 Vào những ngày các vua ấy, Thần trên trời sẽ cho chỗi dậy một nước, đời đời không bị hủy diệt. Nước ấy sẽ không bao giờ chuyển cho một dân nào khác. Nó sẽ nghiền tán và làm táng tận mọi nước kia. Còn nó, nó sẽ đứng vững đời đời. - 45 Cũng một thể như từ núi, hòn đá tách ra mà không do tay nào cả, và đã nghiền tán sắt, đồng, sành, bạc với vàng. Thần lớn lao đã cho hoàng thượng biết những gì sẽ xảy ra sau này. Giấc chiêm bao có bảo đảm và lời giải thích đáng tin".
Vua tuyên tín
46 Bấy giờ, vua Nabukôđônôsor sấp mặt xuống (đất) mà lạy Ðaniel. Ông truyền đem đồ cúng và hương thơm tế dâng Ðaniel. 47 Vua cất tiếng nói với Ðaniel: "Quả thật, Thần của các ông là Thần của chư thần, là Chúa của các vua, Ðấng mạc khải các mầu nhiệm, vì ông đã có thể mạc khải mầu nhiệm này". 48 Ðoạn vua phong Ðaniel làm đại thần, và ban tặng cho ông quà vật lớn lao vô số kể. Vua đã đặt ông làm tổng trấn trên tất cả hạt Babylon và làm đại lãnh tụ trên tất cả các hiền nhân Babylon. 49 Ðaniel đã xin vua đặt Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô lo việc cai hạt Babylon. Vậy Ðaniel đã tham dự triều chính của vua.