Chương 3 => Ðaniel | Kinh Thánh Cựu Ước (Bản dịch Việt Ngữ của Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn, CSsR.)
Việc Thờ Lạy Tượng Vàng
Vua dựng tượng vàng
1 Vua Nabukôđônôsor đã làm một tượng vàng. Cao 60 xích, rộng 6 xích. Ông dựng tượng ấy trong cánh đồng Ðura, thuộc hạt Babylon. 2 Vua Nabukôđônôsor sai đi triệu tập các vị bảo quốc, các viên đổng lý, các vị tổng trấn, tư vấn, tư khố, nhân sĩ, ngự sử và mọi thống đốc các hạt, để đến cung hiến tượng vua Nabukôđônôsor đã dựng. 3 Bấy giờ các vị bảo quốc, các quan đại thần, các vị tổng trần, tư vấn, tư khố, nhân sĩ, ngự sử và mọi thống đốc các hạt đã tập họp lại để cung hiến tượng vua Nabukôđônôsor đã dựng. Họ đứng trước tượng vua Nabukôđônôsor đã dựng. 4 Lệnh sứ hết sức hô lên: "Bớ chúng sinh thuộc các dân, các rợ, các tiếng nói - truyền cho các ngươi điều này: 5 Thoạt khi nào các ngươi nghe tiếng loa, sáo, đàn cầm, đàn tam, hạc cầm, tiêu địch, và mọi thứ âm nhạc, các ngươi sẽ phục mình bái lạy tượng vàng vua Nabukôđônôsor đã dựng. 6 Ai không phục mình bái lạy, thì ngay giờ ấy sẽ phải quăng vào giữa lò lửa phầng phầng!" 7 Bởi thế, thoạt lúc tất cả các dân nghe tiếng loa, sáo, đàn cầm, đàn tam, hạc cầm, tiêu địch và mọi thứ âm nhạc, thì tất cả các dân, các nước, các tiếng nói đều phục mình bái lạy tượng vàng vua Nabukôđônôsor đã dựng.
Người Dothái bị tố cáo
8 Ngay lúc ấy, có những người Kanđu lại gần tố cáo người Dothái. 9 Chúng lên tiếng thưa với vua Nabukôđônôsor: "Hoàng đế vạn tuế! 10 Chính ngài, tâu hoàng thượng, ngài đã ra chiếu chỉ bắt mọi người là hễ nghe tiếng loa, sáo, đàn cầm, đàn tam, hạc cầm, tiêu địch và mọi thứ âm nhạc thì phải phục mình bái lạy tượng vàng. 11 Ai không phục mình bái lạy, sẽ phải quăng vào giữa lò lửa phầng phầng. 12 Có ít người, những người Dothái ngài đặt cai hạt Babylon: Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô, các người ấy đã không kể gì đến hoàng thượng, tâu hoàng thượng. Họ không thờ thần của hoàng thượng. Và tượng vàng hoàng thượng đã dựng, họ không bái lạy". 13 Bấy giờ vua Nabukôđônôsor tức cuồng, nổi phẫn, truyền điệu Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô đến. Lập tức các ông ấy bị điệu đến trước mặt vua. 14 Nabukôđônôsor lên tiếng nói với họ: "Sađrak, Mêsak, Abeđ-Nơgô, có thực là các ngươi không thờ các thần của ta và không bái lạy tượng vàng ta đã dựng không? 15 Bây giờ nếu các ngươi sẵn sàng, thì thoạt vừa nghe tiếng loa, sáo, đàn cầm, đàn tam, hạc cầm, tiêu địch và mọi thứ âm nhạc, các ngươi sẽ phục xuống bái lạy tượng ta đã làm. Nhược bằng các ngươi không bái lạy, thì ngay giờ này, các ngươi sẽ bị quăng vào giữa lò lửa phầng phầng. Và thử hỏi có thần nào sẽ cứu được các ngươi thoát khỏi tay ta?" 16 Ðáp lại, Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô tâu với vua Nabukôđônôsor: "Nào cần gì chúng tôi phải trả lời cho ngài về điều ấy! 17 Nếu Thiên Chúa của chúng tôi, Ðấng chúng tôi thờ, có sức cứu chúng tôi, Người sẽ cứu (chúng tôi) thoát khỏi lò lửa phầng phầng cũng như khỏi tay ngài, tâu đức vua. 18 Và nếu (Người) không (cứu), thì tâu đức vua, xin nói để ngài biết là: Thần của ngài, chúng tôi không thờ; và tượng vàng ngài đã dựng, chúng tôi không bái lạy!" 19 Bấy giờ Nabukôđônôsor lòng đầy phẫn nộ, dung mạo mặt mày biến sắc đối với Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô. Ông lên tiếng truyền phải đốt lò gấp bảy lần hơn như thường đốt. 20 Rồi ông truyền cho những người lực lưỡng nhất trong đạo binh của ông, trói Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô lại mà quăng vào lò lửa phầng phầng. 21 Bấy giờ người ta trói các ông ấy lại với cả xiêm y, mũ mão lẫn áo xống. Họ đã bị quăng vào giữa lò lửa phầng phầng. 22 Nhân bởi lịnh vua thúc bách và lò cháy dữ dội, nên những người đem quăng Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô (vào lò) đã bị ngọn lửa giết chết. 23 Còn ba người kia, Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô đã rơi vào, mình bị trói chặt, giữa lò lửa phầng phầng.
Ca vịnh của Azarya trong lò lửa
24 Rồi họ đi lại giữa ngọn lửa mà ngợi khen chúc tụng Chúa.
25 Azarya đứng cầu nguyện thế này - giữa lửa, ông mở miệng và nói:
"26 Chúc tụng Chúa, Thiên Chúa của cha ông chúng tôi,
Người đáng ca ngợi và Danh Người
đáng chúc vinh cho đến muôn đời.
27 Vì Người thật chí công trong mọi sự Người làm cho chúng tôi.
Mọi việc Người làm thảy đều chính đính,
và đường lối Người ngay thẳng,
mọi phán quyết của Người đều là sự thật.
28 Người đã tuyên án chiếu theo lẽ thật,
trong mọi sự Người đã giáng xuống trên chúng tôi,
và chiếu theo sự thật và đức công minh, chính bởi tội lỗi chúng tôi,
Người đã giáng xuống tất cả những điều ấy.
29 Quả chúng tôi đã phạm tội, đã ở vô đạo bội phản với Người.
Trong mọi sự, chúng tôi đã lầm lỗi.
Chúng tôi đã không tuân lịnh của Người.
30 Chúng tôi đã không tuân giữ,
không làm như Người đã truyền dạy cho chúng tôi được phúc.
31 Vâng, mọi sự Người đã giáng xuống trên chúng tôi,
và mọi sự Người đã làm cho chúng tôi,
Người đã làm hoàn toàn theo đức công minh.
32 Người đã phó nộp chúng tôi trong tay địch thù vô đạo,
những kẻ phản đạo ác ôn,
cho vua bất lương, xấu xa nhất thiên hạ.
33 Thật bây giờ chúng tôi không còn phương mở miệng,
xấu hổ sỉ nhục đã là phần dành cho các tôi tớ của Người,
những kẻ thờ phượng Người.
34 Vì Danh Người, xin đừng bỏ mặc chúng tôi mãi mãi.
Xin đừng phá tán Giao ước của Người.
35 Xin đừng rút lại lòng nhân của Người với chúng tôi,
vì Abraham, kẻ Người yêu mến, vì Ysaac, tôi tá của Người,
và Yacob, đấng thánh của Người.
36 Họ đã được Người phán với mà rằng:
dòng giống họ sẽ đông như sao trên trời, như cát bãi biển.
37 Lạy Chúa, chúng tôi đã ra ít oi bé nhỏ thua mọi dân nước.
Ngày nay chúng tôi đã ra hèn nhất trên toàn cõi đất
vì tội lỗi chúng tôi.
38 Lúc này không còn thủ lãnh, tiên tri hay người lãnh đạo,
không còn thượng hiến, lễ tế, cúng vật, hương thơm,
không còn chỗ dâng tiên thường, hòng mong gặp được xót thương.
39 Nhưng ước gì, với sinh mạng nát nghiền và thần khí đốn hạ,
chúng tôi được chiếu nhậm làm như toàn thiêu chiên bò,
làm như vạn vạn cừu béo.
40 Ước gì được như thế, lễ tế của chúng tôi hôm nay trước nhan Người,
và lời (chúng tôi) cam kết theo Người,
vì chúng không phải thẹn, những ai tin cậy nơi Người.
41 Và nay, chúng tôi theo Người hết lòng và kính sợ Người.
Chúng tôi tìm kiếm nhan Người. Xin đừng để chúng tôi phải thẹn.
42 Nhưng xin xử với chúng tôi, theo lượng khoan dung,
chiếu theo nhân nghĩa vô biên của Người.
43 Xin làm sự lạ (như xưa) giải thoát chúng tôi.
Xin hãy tôn vinh Danh Người, lạy Chúa.
44 Và chúng hãy bị hổ thẹn, những kẻ gia hại các tôi tớ Người.
Chúng hãy xấu hổ mất hết quyền năng uy thế,
và sức mạnh chúng tan tành.
45 Chúng hãy nhận biết: Người là chúa, Thần độc nhất
và hiển vinh trên khắp hoàn vũ".
46 Các thủ hạ của vua không ngớt đốt lò bằng dầu, nhựa chai, bùi nhùi, cành nho. 47 Ngọn lửa bốc lên bên trên lò 49 xích. 48 Nó lan ra và thiêu cháy những người Kanđu bắt gặp bên cạnh lò. 49 Thần sứ của Chúa xuống trong lò với Azarya và các bạn ông. Ngài tạt ngọn lửa ra khỏi lò. 50 Ngài làm như giữa lò có gió hiu sương mát, khiến lửa không bén đến mình họ tí nào. Lửa đã không làm họ phải phiền hà hay khó chịu.
Ca ngợi của ba người trẻ
51 Bấy giờ cả ba như cùng một miệng, họ ca tụng, chúc vinh, ngợi khen Thiên Chúa trong lò lửa mà rằng:
"52 Người đáng chúc tụng, lạy Chúa,
Thiên Chúa của cha ông chúng tôi.
Ðáng ca ngợi, siêu tôn cho đến muôn đời,
và đáng chúc tụng, Thánh Danh vinh hiển của Người,
đáng ca ngợi, siêu tôn cho đến muôn đời.
53 Người đáng chúc tụng trong điện thờ vinh thánh Người!
đáng được âu ca và tôn vinh tuyệt đỉnh cho đến muôn đời.
54 Người đáng chúc tụng trên ngai nước Người.
Ðáng ca tụng, siêu tôn cho đến muôn đời.
55 Người đáng chúc tụng, Ðấng dò đáy thẳm, Ðấng ngự Kêrubim.
Ðáng ca ngợi, siêu tôn cho đến muôn đời.
56 Người đáng chúc tụng trên vòm trời xanh.
Ðáng được âu ca và tôn vinh cho đến muôn đời.
57 Công việc của Chúa hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
58 Thần sứ của Chúa, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
59 Hỡi các tầng trời, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
60 Nước trên các tầng trời hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
61 Các quyền năng hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
62 Mặt trời, mặt trăng, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
63 Tinh tú trên trời, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
64 Mưa và sương hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
65 Gió bão hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
66 Lửa cháy và nắng thiêu, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
67 Ðông hàn và giá lạnh, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
68 Mưa móc và tuyết sương, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
69 Băng giá và khí lạnh, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
70 Sương và tuyết, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
71 Ðêm và ngày, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
72 Ánh sáng và tối tăm, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
73 Sấm chớp, mây mù, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
74 Ước gì đất hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
75 Núi non gò nỗng, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
76 Mọi loài mọc lên trên đất, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
77 Các nguồn suối mạch, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
78 Biển cả, sông ngòi, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
79 Thuồng luồng và mọi loài sống động trong nước, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
80 Chim trời hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
81 Mãnh thú và súc vật hết thảy, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
82 Con cái loài người, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
83 Israel hỡi, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
84 Tư tế của Chúa, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
85 Các tôi tớ Chúa, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
86 Thần hồn những người công chính, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
87 Chư thánh và những kẻ lòng khiêm, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
88 Khananya, Azarya, Misael, hãy chúc tụng Chúa.
Hãy ca ngợi, siêu tôn Người cho đến muôn đời.
Vì Người đã giựt ta khỏi âm phủ và cứu ta khỏi tay tử thần,
và lôi ta ra khỏi ngọn lửa phầng phầng,
cùng giải thoát ta khỏi hỏa hào.
89 Hãy tán tụng Chúa, vì Người tốt lành,
vì sẽ bền mãi, lòng nhân của Người.
90 Hãy dâng lời chúc tụng, hết thảy những ai thờ Chúa,
Thần của chư thần, hãy ngợi khen, hãy tán tụng,
vì sẽ bền mãi, lòng nhân của Người".
Nhìn nhận phép lạ
24 Bây giờ vua Nabukôđônôsor kinh hoàng. Ông vội vàng đứng dậy, lên tiếng nói với các tư vấn của ông: "Chúng ta đã chẳng quăng ba người bị trói vào lửa sao?" Họ đáp lại và nói: "Tâu đức vua, hẳn thực là thế". 25 Ông lại lên tiếng và nói: "Kìa! Ta thấy có bốn người thong dong đi giữa lửa, không một vết thương. Còn dáng vẻ người thứ tư thì giống tợ một vị con thần". 26 Bấy giờ Nabukôđônôsor lại gần miệng lò lửa phầng phầng. Ông cất tiếng nói: "Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô, những tôi tớ của Thần Tối Cao? Ra đi! Lại đây!" Bấy giờ Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô từ giữa lửa bước ra. 27 Các vị bảo quốc, các quan đại thần, các tổng trấn và tư vấn của vua tập hợp lại và thấy rằng: Với các ông ấy, lửa chẳng có quyền gì cả trên thân mình họ. Tóc đầu họ không bị sém; xiêm y họ không ra khác. Mùi lửa cháy chẳng bén đến họ. 28 Nabukôđônôsor cất tiếng nói: "Chúc tụng Thần của Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô! Vì Người đã sai thần sứ của Người đến cứu các tôi tớ Người, những kẻ trông cậy vào Người và đã dám lỗi lịnh vua; những kẻ đã thí nộp xác mình, chứ không chịu thờ phượng bái lạy thần nào khác ngoài Thần của họ. 29 Vậy chỉ dụ tự trẫm ban là: Bất cứ nơi dân, nước hay tiếng nói nào, ai mà nói lời hư từ xúc phạm đến Thần của Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô, thì sẽ bị phanh thây thành mảnh; nhà cửa nó sẽ thành phân rác. Quả không có Thần nào có thể cứu thoát như vậy". 30 Bấy giờ vua cho Sađrak, Mêsak và Abeđ-Nơgô được thăng tiến thịnh đạt trong hạt Babylon.
Nabukôđônôsor nổi điên
"31 Hoàng đế Nabukôđônôsor tư cho tất cả các dân, các rợ, các tiếng nói ở khắp cõi đất: Bình an dẫy tràn cho các ngươi. 32 Dấu thiêng và sự lạ Thần Tối Cao đã thi hành ra nơi trẫm, trẫm lấy làm vui sướng thông tri.
33 Lớn lao thay, các dấu thiêng của Người!
Những sự lạ của Người, quyền phép là bao!
Nước của Người, nước hằng có.
Quyền của Người tồn tại đời đời!