Ðề mục tổng quát

¹ Cách ngôn của Salômon, con của Ðavit, vua Israel:

² để biết khôn ngoan và huấn dục,

để thấu triệt những lời lẽ thâm sâu,

³ để thu tập một nền huấn dục sáng suốt

-- chính trực, công bằng và ngay thẳng -

⁴ để đem lại cho kẻ ngây ngô, sự tinh tế,

cho người tuổi trẻ, hiểu biết và suy tư,

⁶ để thấu triệt cách ngôn và ẩn ngữ,

lời của hiền nhân và câu đố của họ.

⁵ Người khôn ngoan hãy nghe, họ sẽ được tăng thêm hiểu biết.

và kẻ thông hiểu sẽ đạt được nghệ thuật sống.

⁷ Lòng kính sợ Yavê là khởi đầu của hiểu biết:

kẻ ngu xuẩn coi rẻ khôn ngoan và huấn dục.

 

I. Mở Ðầu

Những Lời Cảnh Giác Sơ Khởi

 

Người khôn ngoan: Xa lánh bạn bè xấu

⁸ Hỡi con, hãy nghe lời huấn dục của cha,

đừng khinh rẻ giáo huấn của mẹ:

⁹ Ðó chính là triều thiên duyên dáng trên đầu con,

kiềng đeo nơi cổ con.

¹⁰ Hỡi con, phường tội lỗi có quyến rũ con,

con đừng ưng thuận!

¹¹ Nếu chúng dụ: "Hãy đến với chúng tao,

chúng ta hãy mai phục đổ máu người,

hãy rình hại kẻ vô tội chẳng lý do;

¹² hãy nuốt sống chúng như âm ti địa ngục,

trọn vẹn, như kẻ xuống mồ!

¹³ Chúng ta sẽ gặp bao đồ quý giá,

chúng ta sẽ chất đầy nhà của đã hôi được.

¹⁴ Mày sẽ cùng chúng tao rút thăm chia phần,

chúng ta sẽ chung một hầu bao!"

¹⁵ Hỡi con, đừng đồng hành với chúng,

hãy giữ chân con xa đường chúng đi,

¹⁶ vì chân chúng chạy đi làm ác,

chúng lanh chai đổ máu người;

¹⁷ bởi, dưới mắt loài có cánh,

người ta luống công giăng lưới.

¹⁸ Ấy chính để đổ máu mình mà chúng mai phục,

để hại chính mình mà chúng rình rập.

¹⁹ Thế đó, số phận của kẻ mưu lợi bất chính,

nó đoạt sự sống của kẻ cầm giữ nó.

 

Khôn ngoan: Cảnh tỉnh kẻ vô tâm

²⁰ Khôn ngoan hô hoán ngoài đường phố,

lên tiếng giữa nơi công cộng,

²¹ kêu gọi nơi các ngã đường náo nhiệt,

nơi cổng thành, trong thị trấn, [khôn ngoan] ngỏ lời:

"²² Hỡi kẻ ngây ngô, cho đến bao giờ nữa, các ngươi còn chuộng ngây ngô?

Cho đến bao giờ nữa, kẻ nhạo báng còn vui thỏa trong sự nhạo báng?

Và kẻ ngu xuẩn còn ghét bỏ hiểu biết?

²³ Hãy trở lại với lời huấn dụ của ta,

vì các ngươi, ta sẽ bộc lộ lòng ta

và cho các ngươi biết được lời ta.

²⁴ Bởi ta đã kêu gọi mà các ngươi đã từ chối,

bởi ta đã đưa tay mà chẳng ai để tâm,

²⁵ bởi các ngươi đã bỏ bê mọi lời ta khuyên nhủ,

và bởi các ngươi chẳng chịu lời ta quở mắng,

²⁶ thì phần ta, ta sẽ cười trong cơn hoạn nạn của các ngươi,

ta sẽ diễu cợt khi các ngươi hãi sợ,

²⁷ khi cơn hãi sợ kéo đến trên các ngươi như bão tố,

khi hoạn nạn tới trên các ngươi như gió lốc,

khi thử thách và âu lo ập xuống trên các ngươi.

²⁸ Khi ấy, chúng sẽ gọi ta, nhưng ta sẽ chẳng trả lời:

Chúng sẽ tìm kiếm ta và sẽ chẳng gặp được ta.

²⁹ Bởi chúng đã ghét bỏ hiểu biết,

chúng đã chẳng chọn lấy lòng kính sợ Yavê,

³⁰ bởi chúng đã chẳng chịu lời ta khuyên nhủ,

mọi lời ta quở mắng, chúng đã khinh chê;

³¹ thì chúng sẽ ăn hoa quả của việc chúng lầm lẫn,

chúng sẽ no nê với chính lời khuyên nhủ của chúng!

³² Bởi những kẻ ngây ngô chết vì lầm lạc,

và sự vô tâm của những kẻ ngu xuẩn dẫn chúng đến diệt vong;

³³ Nhưng ai nghe ta, sống trong an toàn,

nó sẽ được bình yên, chẳng sợ họa tai".