Tính đến 10 giờ sáng thứ Sáu 21 tháng Hai, số người chết vì coronavirus, hay COVID-19 tại Hoa Lục đã tăng vọt lên đến 2,236 người, và số người nhiễm bệnh lên đến 75,685 người. Như thế, trong ngày thứ Năm đã có thêm 118 người bị thiệt mạng, và thêm 1,109 người được xác nhận là đã nhiễm bệnh. Trung Quốc nhắc lại rằng trong số những người bị nhiễm bệnh 18% ở trong tình trạng nguy kịch.

Như chúng tôi đã đưa tin, hôm thứ Tư, Trung Quốc cho biết họ đã nhận được 16 tấn khẩu trang y tế và các thiết bị bảo vệ khác từ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc là Cảnh Sảng (Geng Shuang - 耿爽) cho biết Trung Quốc hy vọng Hoa Kỳ sẽ cung cấp khoản quyên góp 100 triệu đô la để giúp ngăn chặn dịch bệnh.

Giải thích lý do Hoa Kỳ phải chi tiền, ông Cảnh Sảng nói: “Trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh, tất cả các quốc gia cần phải tham gia”.

Trong khi ngửa tay xin tiền của Mỹ, hôm thứ Tư 19 tháng Hai, bọn cầm quyền Trung Quốc đã thu hồi thị thực nhập cảnh và ra lệnh trục xuất 3 phóng viên của tờ Wall Street Journal để trả đũa cho một bài báo trên cột ý kiến về coronavirus mà Bắc Kinh cho là phân biệt chủng tộc. Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản đối bài báo có tựa đề “China Is the Real Sick Man of Asia.” Nghĩa là “Trung Quốc là kẻ bệnh hoạn thực sự của châu Á.”

Điều đáng nói là 3 ký giả này không phải là tác giả của bài này. Đó chỉ là ý kiến của một độc giả người Nam Hàn sống tại Mỹ.

Trong bài viết trên, vị độc giả, ký tên là Walter Russell Mead, dùng cụm từ “kẻ bệnh hoạn của châu Á” có ý đề cập đến các cuộc chiến xuất phát từ tham vọng bành trước theo chủ nghĩa Đại Hán của Trung Quốc từ nhiều thế kỷ trong quá khứ. Đối với người Trung Quốc, đó là một thuật ngữ rất xúc phạm.

Phản ứng trước việc vừa xin tiền vừa trục xuất ký giả của Trung Quốc, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã ra một tuyên bố. Toàn văn như sau:

“Hoa Kỳ lên án việc Trung Quốc trục xuất ba phóng viên nước ngoài của tờ Wall Street Journal. Các quốc gia trưởng thành, và có trách nhiệm đều hiểu rằng một cơ quan báo chí tự do có quyền tường trình sự thật và bày tỏ ý kiến. Phản ứng đúng đắn phải là phải trình bày các lập luận phản bác, chứ không phải là bóp nghẹt tự do quyền tự do phát biểu. Hoa Kỳ hy vọng rằng người dân Trung Quốc sẽ được hưởng quyền truy cập thông tin chính xác và quyền tự do ngôn luận tương tự như người Mỹ được hưởng.”

Sau khi đã lên tiếng chê bai bọn cầm quyền Trung Quốc là chưa trưởng thành, và thiếu trách nhiệm, Ngoại trưởng Pompeo đã không hề nhắc gì đến số tiền 100 triệu mà người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc là Cảnh Sảng đã đòi Mỹ chi ra.

Thật ra trước đó, ông Stephen Biegun, phó Ngoại trưởng, thay mặt cho ông Pompeo, có hứa chi tới 100 triệu đô la nhưng không phải cho riêng Trung Quốc; và 17.8 tấn vật tư y tế tặng riêng cho người dân Trung Quốc, bao gồm khẩu trang y tế, áo choàng bảo hộ, mặt nạ phòng độc, và các vật liệu quan trọng khác.

Ông Stephen Biegun nói như sau:

Sự bùng phát coronavirus mới bắt đầu ở Trung Quốc hiện đã lan sang 27 quốc gia khác. Và hôm nay, theo chỉ đạo của Ngoại trưởng, tôi vui mừng thông báo chính phủ Hoa Kỳ đã sẵn sàng chi tới 100 triệu đô la trong các quỹ hiện có để hỗ trợ Trung Quốc và các quốc gia bị ảnh hưởng khác, cũng như cho Tổ chức Y tế Thế giới, để ngăn chặn và chiến đấu với coronavirus mới.

Ngoại trưởng Pompeo gọi là số vật liệu y tế này và số tiền viện trợ mà Washington hứa cho là “một bằng chứng cho sự quảng đại của người dân Mỹ”.

Ông nói: “Cam kết này - cùng với hàng trăm triệu Mỹ Kim tài trợ khác từ khu vực tư nhân tại Hoa Kỳ - cho thấy khả năng lãnh đạo mạnh mẽ của quốc gia chúng ta trong việc đáp ứng với sự bùng phát của dịch bệnh.”

Ngoại trưởng Pompeo cũng nói thêm rằng cam kết này sẽ được đáp ứng thông qua các quỹ hiện có và sẽ được “gởi trực tiếp cũng như thông qua các tổ chức đa phương”. Tưởng cũng nên biết thêm là thông thường, các khoản viện trợ lớn phải được Quốc Hội chuẩn chi. Số tiền được Ngoại trưởng Pompeo hứa không nằm trong trường hợp đó vì đã có sẵn trong các quỹ hiện có. Có vẻ dễ ăn quá!

Tuy nhiên, số tiền viện trợ này được hứa cho Tổ Chức Y Tế Thế Giới, chứ không phải chỉ cho Trung Quốc. Dịch bệnh đang bùng phát ở 30 nước chứ không riêng gì tại Trung Quốc.

Hơn thế nữa, Bộ trưởng Y tế và Dịch Vụ Nhân Sinh Alex Azar nói với các phóng viên tại Washington, rằng viện trợ của Hoa Kỳ là có điều kiện và yêu cầu Trung Quốc cần phải minh bạch và hợp tác hơn với thế giới.

Ông Alex Azar cho biết Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Chống Dịch Bệnh của Hoa Kỳ, gọi tắt là CDC, đã đề cử ra một danh sách gồm 13 chuyên gia nhằm hỗ trợ các chuyên gia Trung Quốc trong cố gắng kiểm soát dịch bệnh.

“Đây là những nhà virus học, các chuyên gia bào chế thuốc và dịch tễ học rất giỏi của Hoa Kỳ. Chúng tôi tiếp tục kỳ vọng hoàn toàn rằng chủ tịch Tập Cận Bình sẽ cho phép các thành viên CDC đến Hoa Lục.”

“Chúng tôi đã đưa ra đề nghị này cả tháng nay, và một lần nữa, chúng tôi lập lại rằng chúng ta đã sẵn sàng, và chúng tôi có khả năng,” ông nói thêm.

Tuy nhiên, trong một cuộc họp báo vào tuần qua, Tiến sĩ Robert Redfield, Giám Đốc Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Chống Dịch Bệnh của Hoa Kỳ, cho biết đề nghị của Hoa Kỳ “chưa được trả lời, và một lời mời chính thức từ phía Trung Quốc chưa được đưa ra. Chúng tôi tin rằng chúng tôi có những chuyên gia giỏi nhất trên thế giới trong lĩnh vực này và chúng tôi đã sẵn sàng để giúp đỡ và hỗ trợ họ, nhưng họ là một quốc gia độc lập và đã quyết định không mời chúng tôi.”

Trung Quốc không thể một mình chiếm đoạt hết số tiền viện trợ này trong khi cứ nhất mực bác bỏ các điều kiện do Hoa Kỳ đưa ra. Tổng thống Trump không phải là Obama – 100 triệu viện trợ chống virus chỉ là chuyện nằm mơ giữa ban ngày.