Chương 5 => 1 Macabê | Kinh Thánh Cựu Ước (Bản dịch Việt Ngữ của Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn, CSsR.)



 

Chinh phạt Iđumêa và Ammon

1 Xảy ra là khi các dân ngoại xung quanh nghe tin là tế đàn đã được xây lại, thánh điện đã được trùng tu như trước kia, thì chúng tức tối lắm. 2 Chúng quyết định diệt dòng giống Yacob sống giữa chúng; và chúng đã ra tay tàn sát, và tru diệt.

3 Yuđa giao chiến với con cái Êsau ở Iđumêa, vùng Akrabattêna, vì chúng bao vây Israel; ông đã đánh chúng đại bại, bắt chúng quy phục và cướp lấy chiến lợi phẩm nơi chúng. 4 Ông nhớ lại sự độc ác của con cái Baian, chúng là tròng, là bẫy cho dân, thường phục kích dân dọc đường. 5 Ông vây hãm chúng trong các tháp của chúng, và đóng quân bao chúng, tuyên bố thần tru và phóng hỏa các tháp làm một với những người ở trong. 6 Ðoạn qua đánh con cái Ammon, và đụng phải một toán binh mạnh sức, một dân đông đảo, và Timôthê là thủ lãnh của chúng. 7 Ông đã giao chiến với chúng nhiều trận, và chúng đã bị tan rã trước mặt ông; ông đánh bại chúng, 8 chiếm (thành) Yazer và các thành phụ thuộc, đoạn trở về Yuđê.

 

Dothái ở Gaalađ và Galilê lâm nguy

9 Dân ngoại ở Gaalađ hùa rập với nhau chống lại người Israel sống trong bờ cõi của chúng để làm cỏ họ, và họ đã trốn vào đồn Ðathêma. 10 Họ gửi thư cho Yuđa và các anh em ông, mà rằng: "Dân ngoại xung quanh chúng tôi hùa rập với nhau chống lại chúng tôi để làm cỏ chúng tôi. 11 Chúng sắp sửa đến tấn công đồn nơi chúng tôi trốn ẩn, và Timôthê chỉ huy binh lực của chúng. 12 Vậy bây giờ hãy đến giựt thoát chúng tôi khỏi tay chúng, vì đã có nhiều người chúng tôi bị thiệt mạng. 13 Và tất cả anh em chúng ta ở miệt Tôbya đã bị giết, chúng đã bắt vợ con họ làm tù cùng (chiếm đoạt) tài sản, và chúng đã hạ sát ở đó chừng một ngàn người". 14 Người ta còn đang đọc thư, thì này có những người khác đem tin từ Galilê đến, áo xé rách, báo cáo như sau, 15 rằng: "Người ta hùa rập chống lại chúng tôi từ (các thành) Ptôlêmai, Tyrô và Sicôn cho đến Galilê của dân dị chủng, để tru diệt chúng tôi!" 16 Khi Yuđa và dân nghe các lời ấy rồi thì họ họp đại hội để bàn tính xem phải làm gì cho anh em họ đang lâm quẩn bách và bị quân thù tấn công. 17 Yuđa nói với anh ông là Simêon: "Ông hãy lựa quân mà đi giải thoát anh em ông ở Galilê. Còn tôi và Yônatan em tôi, chúng tôi sẽ trẩy đi Gaalađitis". 18 Ông để lại ở Yuđê: Yuse con của Zakarya, và Azaryah, thủ lãnh của dân với binh lực còn lại, để canh phòng. 19 Và ông ra lịnh cho họ rằng: "Các ông hãy lãnh đạo dân này chứ đừng giao chiến với dân ngoại, cho đến khi nào chúng tôi trở về". 20 Ba ngàn quân được chia cho Simêon để đi Galilê, còn Yuđa được tám ngàn (để đi) Gaalađitis.

 

Chiến cuộc ở Galilê và Gaalađ

21 Simon trẩy đi Galilê và giao tranh nhiều trận với dân ngoại, và dân ngoại đã bị áp đảo trước mặt ông. 22 Và ông đã truy nã chúng mãi đến cổng thành Ptôlêmai, và dân ngoại đã thiệt mạng lối ba ngàn người, và ông đã thu dọn chiến phẩm nơi chúng. 23 Ông tập trung những người (Dothái) ở Galilê và Arbatta cùng với vợ con họ, và tất cả những gì họ có, mà dẫn về Yuđê, giữa nỗi vui mừng khôn xiết.

24 Yuđa Macabê và Yônatan, em ông, đã ngang qua (sông) Yorđan, đoạn đi ba ngày đàng trong chốn hẻo lánh. 25 Họ đã gặp những người Nabate; những người này đã có hòa khí đón tiếp họ và thuật lại cho họ tất cả tình cảnh họ lâm phải ở Gaalađitis, 26 lắm người đã bị giam hãm ở Bôsôra, Bôsor, Alêma, Khaspô, Makeđ, Karnain, tất cả đều là những thành kiên cố và lớn lao; 27 trong các thành Gaalađitis khác, cũng có những người bị giam hãm; và (các địch thủ họ) quyết định ngày mai sẽ tấn công các đồn, lấy đồn và làm cỏ tất cả các người ấy một ngày.

28 Lập tức Yuđa và đạo binh tạt vào sa mạc Bôsôra, và ông đã chiếm được thành, dùng lưỡi gươm giết mọi nam nhi, rồi thu dọn chiến phẩm và phóng hỏa thành. 29 Ðoạn ông bỏ đó trẩy đi ban đêm mà tới Ðồn. 30 Xảy ra là vào lúc rạng đông, họ ngước mắt lên thì này: một đám dân đông vô số kẻ đang bắc thang, đặt máy để đoạt thành và tấn công (những người tỵ nạn). 31 Yuđa thấy là cuộc chiến bắt đầu và tiếng hò trận lên thấu trời - tiếng loa, tiếng kêu inh ỏi - 32 và ông bảo quân lực của ông: "Hãy chiến đấu hôm nay vì anh em chúng ta!" 33 Ông xuất trận với ba cánh quân tập hậu, và người ta đã thổi loa và hò la lời khẩn nguyện. 34 Ðạo binh của Timôthê nhận ra đó chính là Macabê thì chạy trốn khỏi mặt ông. Ông đã đánh chúng đại bại; ngày ấy chúng đã thiệt mạng lối tám ngàn người. 35 Rồi ông hướng đến Alêman và tấn công cùng chiếm được thành ấy. Ông đã giết nam nhi trong thành và thu dọn chiến phẩm và phóng hỏa thành. 36 Bỏ đó, ông đã trẩy đi và đánh chiếm (các thành) Khaspô, Makeđ, Bôsor và các thành khác trong vùng Galaađitis. 37 Sau các vụ ấy, Timôthê đã chiêu mộ được một đạo quân khác và đóng quân đối diện với Raphôn, bên kia Khe. 38 Yuđa sai người đi thám sát trại quân, và họ tin cho ông rằng: "Tất cả các dân ngoại chung quanh ta đã liên kết với nhau cạnh ông ấy, thành binh lực rất đông đảo; 39 Timôthê cũng đã thuê người Árập làm quân tiếp viện; họ đang đồn trú bên kia Khe, sẵn sàng đến giao chiến với ông". Yuđa ra đón đánh chúng. 40 Timôthê nói với những người cai binh lực của ông, lúc Yuđa và đạo binh của ông đã gần tới Khe nước: "Nếu hắn qua phía ta trước, ta sẽ không thể chống lại được hắn, vì chắc chắn hắn sẽ thắng được ta: 41 nhưng hắn rụt rè mà đóng bên kia sông, ta sẽ qua sông đánh hắn và ta sẽ thắng được hắn".

42 Khi Yuđa đã đến gần khe nước, ông đặt những thơ lại cai dân dọc theo Khe và lịnh cho họ rằng: "Ðừng để một người nào ở lại trong trại, nhưng hết thảy đều phải ra trận". 43 Ông đã qua đánh chúng trước cùng với toàn dân theo sau ông; tất cả các dân ngoại đều bị thảm bại trước mặt ông và quăng khí giới mà tẩu thoát vào khu vực thánh ở Karnain. 44 Quân Dothái chiếm được thành và đã phóng hỏa khu vực thánh với tất cả những người ở trong. Karnain đã bị phá bình địa. Và từ nay chúng không còn có thể chống cự được trước mặt Yuđa.

45 Yuđa thâu họp lại tất cả những người Israel ở (vùng) Galaađitis từ bé đến lớn cùng với vợ con họ và tài sản, - một đạo binh rất lớn - để về đất Yuđa. 46 Họ đến Êphrôn, đó là một thành lớn, chắn đường đi, và rất kiên cố; vả lại vô phương rẽ qua phải hay qua trái, nhưng nhất thiết phải băng qua giữa thành. 47 Dân trong thành đóng cổng không cho họ qua và lấy đá chèn cổng. 48 Yuđa sai người đến với chúng, với những lời hòa nhã rằng: "Xin để chúng tôi ngang qua đất ông để về xứ sở chúng tôi; sẽ không có ai làm hại các ông; chúng tôi sẽ chỉ đi qua như người bộ hành". Nhưng chúng không muốn mở cổng cho các ông. 49 Yuđa ra lịnh rao cho đạo binh là ai ở đâu thì cứ giữ vững vị trí mình. 50 Và quân nhân đã xung kích và tấn công thành suốt cả ngày ấy, và cả đêm. Và thành đã bị nộp trong tay ông; 51 ông đã dùng lưỡi gươm tru diệt hết mọi nam nhi và hủy phá thành tận gốc rồi thu dọn chiến phẩm và đi qua thành, dẵm trên những xác chết. 52 Và họ đã băng (sông) Yorđan qua bên cánh đồng lớn trước mặt Bethsan. 53 Yuđa lo lắng qui tập những người lết thết sau đuôi, ủy lạo dân suốt dọc đường, cho đến khi tới đất Yuđa. 54 Và họ lên núi Sion trong hân hoan vui sướng, và dâng lễ thượng hiến vì đã về được an toàn không có người nào trong họ thiệt mạng.

 

Bại trận tại Yamnia

55 Trong những ngày Yuđa và Yônatan ở đất Galaađ và Simon anh ông ở Galilê, trước mặt Ptôlêmai, 56 các tướng binh Yuse con của Zakarya và Azaryah nghe tin về những chiến công và trận giặc họ đánh; 57 hai người mới nói: "Cả ta nữa, ta cũng gây tên tuổi cho mình! Ta hãy đi giao chiến với các dân ngoại xung quanh ta". 58 Họ ra lệnh điều động quân thuộc binh lực dưới quyền họ và trẩy đi Yamnia. 59 Gorgias cùng quân binh của ông ra khỏi thành nghinh chiến với họ. 60 Yuse và Azaryah bị đánh bại và bị truy nã đến tận bời cõi Yuđê; và ngày ấy đã có hai ngàn người dân Israel bị thiệt mạng. 61 thật là một trận đại bại cho dân, bởi vì họ không nghe Yuđa và anh em ông, tưởng lập được chiến công. 62 Họ không thuộc dòng giống những người ấy, những người được ban ơn để ra tay cứu thoát Israel.

 

Thắng ở Iđumêa và Philitin

63 Yuđa người anh tài và các anh em ông rất được hiển vinh trước mặt toàn thể Israel, và tất cả các dân ngoại đã nghe biết danh họ. 64 Người ta kéo nhau đến bên họ để hoan hô. 65 Ðoạn Yuđa và anh em ông xuất chinh đánh con cái Êsau trong các vùng phía Nam và đã đánh bại Hêbrôn và các thành phụ cận, đập phá các đồn lũy và phóng hỏa những tháp xung quanh. 66 Rồi ông nhổ trại vào xứ của một dân dị chủng và ngang qua Marisa. 67 Ngày ấy, có những tư tế đã thiệt mạng trong trận vì muốn lập chiến công mà giao chiến một cách bất cẩn. 68 Yuđa rẽ phía Azôtô, xứ của dân Philitin và đạp phá các bàn thờ, thiêu hủy các tượng thần của chúng và hôi của, thu chiến phẩm nơi các thành, đoạn trở về đất Yuđa.