Có thì nói có (17.6.2017 – Thứ bảy Tuần 10 Thuờng niên)
Có thì nói có
Lời Chúa:
Mt 5, 33-37
Khi ấy, Đức Giêsu
nói với các môn đệ rằng: “Anh em còn nghe Luật dạy người xưa rằng: Chớ bội thề,
nhưng hãy trọn lời thề với Ðức Chúa. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: đừng
thề chi cả. Ðừng chỉ trời mà thề, vì trời là ngai Thiên Chúa. Ðừng chỉ đất mà
thề, vì đất là bệ dưới chân Người. Ðừng chỉ Giêrusalem mà thề, vì đó là thành
của Ðức Vua cao cả. Ðừng chỉ lên đầu mà thề, vì anh không thể làm cho một sợi
tóc hóa trắng hay đen được. Nhưng hễ “có” thì phải nói “có”, “không” thì phải
nói “không”. Thêm thắt điều gì là do ác quỷ.”
Suy niệm:
Việc thề
vẫn có trong các nền văn hóa nhân loại.
Người ta thề để người khác tin lời
của mình hơn,
vì nếu không giữ lời thề sẽ bị các
thần minh nguyền rủa.
Người Do thái từ xa xưa cũng đã có
thói quen thề.
Thề là nại đến Thiên Chúa để làm
chứng cho điều mình nói.
Hêrôđê Antipas đã thề hứa với cô bé
con bà Hêrôđia (Mt 14, 7).
Lời thề của một người lãnh đạo như
ông đã khiến ông bị kẹt.
Phêrô đã chối Thầy kèm theo những
lời thề thốt (Mt 26, 72. 74),
vì ông sợ người ta không tin lời
ông nói.
Đức Giêsu
biết chuyện Luật Môsê cấm bội thề,
và phải giữ trọn điều đã hứa với
Đức Chúa (c. 33).
Nhưng quan điểm của Ngài trong Bài
Giảng trên núi là không thề gì cả.
Không cần thề để xin Đức Chúa làm
chứng cho lời ta nói,
vì mọi lời ta nói, Ngài đều biết và
làm chứng.
Vì những sơ xuất trong việc giữ lời
thề
có thể làm Thánh Danh Đức Chúa bị
xúc phạm, nên khi thề,
người Do thái thường thay Danh Chúa
bằng một vật gì đó (Mt 23, 16-22).
Tương tự như ở Việt Nam,
họ dùng trời hay đất để thề.
Họ cũng thề nhân danh Đền thờ
Giêrusalem hay chính đầu của mình
Đối với Đức Giêsu, điều đó cũng
chẳng làm nhẹ tội chút nào,
vì trời, đất, Đền Thờ, hay đầu của
chúng ta cũng đều thuộc về Chúa.
Trời quan trọng vì là ngai của
Thiên Chúa.
Đất quan trọng vì là bệ dưới chân
Người.
Đền thờ quan trọng vì là thành của
Đức Vua cao cả.
Đầu cũng chẳng thuộc quyền con
người,
vì màu trắng hay đen của sợi tóc
nằm ngoài tầm chi phối của họ (cc. 34-36).
Khi kêu
gọi chúng ta đừng thề chi cả,
Đức Giêsu muốn lời nói của ta tự nó
phải mang sức mạnh của sự thật,
tự nó chắc chắn, đáng được mọi
người tin cậy.
Thánh Giacôbê đã nhắc lại giáo huấn
của Đức Giêsu khi viết:
“Hễ có thì phải nói có, không thì
phải nói không,
như thế anh em sẽ không bị xét xử”
(Gc 5, 12).
Mọi thêm thắt đều do ác thần (c.
37).
Giáo hội
sơ khai đã giữ lệnh truyền này một cách nghiêm túc.
Nhưng từ đầu thời Trung cổ, Giáo
hội đã dùng các hình thức tuyên thệ.
Giáo sư trong các chủng viện vào
đầu năm học, phải tuyên thệ
trung thành giảng dạy giáo lý chính
thống của Giáo hội.
Các lời khấn của tu sĩ cũng là những
lời thề hứa sống như Giêsu.
Dù sao chúng ta cũng là những con
người mong manh, hay thay đổi.
Thề, hứa, khấn, tuyên thệ trọn đời,
đều là những việc vượt sức con người.
Trung tín với điều mình đoan nguyện
là bắt đầu đi vào vĩnh cửu.
Chỉ xin sự trung tín của Thiên Chúa
nâng đỡ sự trung tín của chúng ta.
Cầu nguyện:
Lạy Thiên Chúa, đây lời tôi cầu nguyện:
Xin tận diệt, tận diệt trong tim tôi
mọi biển lận tầm thường.
Xin cho tôi sức mạnh thản nhiên
để gánh chịu mọi buồn vui.
Xin cho tôi sức mạnh hiên ngang
để đem tình yêu gánh vác việc đời.
Xin cho tôi sức mạnh ngoan cường
để chẳng bao giờ khinh rẻ người nghèo khó,
hay cúi đầu khuất phục trước ngạo mạn, quyền uy.
Xin cho tôi sức mạnh dẻo dai
để nâng tâm hồn vươn lên khỏi ti tiện hằng ngày.
Và cho tôi sức mạnh tràn trề
để âu yếm dâng mình theo ý Người muốn.
R. Tagore
(Đỗ Khánh Hoan dịch)
Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ